درمان خانگی آفت دهان

آفت دهان یک بیماری شایع است که درون دهان ایجاد میشود و زخمهای دردناک در سلولهای سطحی دهان، زبان و لثه ایجاد می نماید.

علت این عارضه مشخص نیست ولی ممکن است ناشی از حملات خود ایمنی باشد و تجربه ثابت نموده گاهی کمبود ویتامین های ضروری بدن باعث بروز این مشکل می شود.
اگر بطور مداوم به این عارضه دچار می شود اولین اقدام مصرف مواد مغذی و درمان‌های خانگی برای رفع آفت دهان است.

علل ایجاد آفت دهان چیست؟
از اصلی‌ترین علل ایجاد آفت، وراثت است، بنابراین اگر در اطرافیان خود افرادی هستند که به این عارضه مبتلا شده‌اند، ریسک مبتلا شدن شما نیز بسیار بالا می‎باشد. رایج‌ترین دلایل ایجاد آفت دهان عبارت اند از:
اگر جزو افرادی هستید که فکر می‌کنید زیاد دچار آفت دهان می‌شوید، دلیلش این است که بدن شما نمی‌تواند گلوتن را تحمل کند

- استرس
- آلرژی غذایی
- عفونت ویروسی
- اختلالات هورمونی
- چرخه و روند قاعدگی
- ضعیف بودن سیستم ایمنی بدن
- کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی بدن
- ویروس‌های تضعیف کننده‌ی سیستم ایمنی بدن مثل ویروس ایدز(HIV)
- کولیت زخمی یا کولیت اولسروز، بیماری کرون یا دیگر مشکلات روده
- بیماری سلیاک، بیماری های خود‌ایمنی که جنبه‌ی ژنتیکی دارد و در این بیماری در اثر مصرف گلوتن روده‌ی کوچک دچار آسیب می‌شود.
- بیماری بهجت نوعی بیماری نادر، مزمن و التهابی با منشاء ناشناخته است که موجب التهاب در سراسر بدن از جمله محیط دهان می‌شود.

علائم آفت دهان
آفت دهان ممکن است با علائمی مانند تب و تورم غدد لنفاوی خود را نشان دهد. این عارضه معمولا بدون هیچگونه درمانی بین 1 تا 3 هفته بعد از ایجاد از بین خواهد رفت. شایان ذکر است که آفت بیماری غیر مسری است و درد آن بین 7 تا 10 روز ممکن است طول بکشد. ازعلائم این عارضه می توان به:

- التهاب قرمز رنگ در دهان
- زخم زرد یا سفید در دهان
- احساس سوزش در قسمتی از دهان یا لثه

تشخیص آفت دهان
معمولا با معاینه می‌تواند این ضایعه را تشخیص دهد اما در صورتی که شدت این بیماری زیاد باشد، ممکن است نیاز به آزمایش خون و نمونه برداری باشد. در صورت عدم درمان آفت به مرور زمان ممکن است به یک ضایعه‌ی سرطانی تبدیل شود. برخی از علائم سرطان دهان مانند زخم‌های دردناک باز و تورم گردن شبیه به آفت دهان می‌باشد.

- گوش درد
- دندان‌های شل
- مشکل در بلعیدن
- خونریزی لثه و دهان

پیشگیری از ابتلا به آفت دهان
برای اینکه از بروز دوباره‌ی آفت دهان جلوگیری کنید، از خوردن غذاهای اسیدی، تند، شور و همچنین غذاهایی که باعث تحریک حلق و زبان کوچک می‌شود اجتناب کنید.

در صورتی که علت آفت دهان شما، استرس است، سعی کنید از راهکارهایی که باعث کنترل استرس می‌شود استفاده کنید. با پزشک خود درمورد کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی بدن خود مشورت کنید، رژیم غذایی مناسب و تجویز مکمل به کاهش ایجاد آفت دهان کمک می‌کند.

همچنین استفاده از مسواک نرم برای پیشگیری از تحریک بافت نرم دهان، زبان و لثه بسیار مناسب است. شایان ذکر است که به هیچ عنوان محلی را که دچار این ضایعه می‌باشد با زبان یا دندان خود تحریک نکنید.

درمان دارویی آفت دهان
آفت دهان در بیشتر مواقع بدون هیچ درمانی، بهبود می‎یابد. برای جلوگیری از عفونت، به طور مرتب از نخ دندان استفاده کنید و دندان‌هایتان را مسواک بزنید. برای بهبود آفت سعی کنید تا جایی که ممکن است از خوردن غذاهای تند پرهیز کنید و برعکس از لبنیات برای کاهش درد آن بیشتر استفاده کنید.

- بنزوکائین
- آنتی بیوتیک
- هیدروژن پراکسید
- پماد کورتیکو استروئید
- دهانشویه کلرهگزیدین

درمان‌های خانگی آفت دهان
شستوی دهان با آب گرم و همچنین گذاشتن یخ روی زخم می‌تواند به کاهش درد و بهبود زخم کمک کند. استفاده از روغن نارگیل، عسل و روغن درخت چای به دلیل وجود خواص آنتی باکتریال در آنها می‌تواند زخم را ضدعفونی و التیام بخشد.

- آب‌نمک: این محلول ساده و در‌دسترس که بسیار پرکاربرد است، برای بهبود آفت دهان بسیار مؤثر باشد. ۳۰ ثانیه شستشوی دهان با محلول آب نمک با بالابردن غلظت کلرید سدیم و جمع‌کردن آب غشاء اطراف آفت دهان به بهبود آبسه‌ها و زخم‌های بازی مثل آفت دهان کمک می‌کند.

- سرکه‌ سیب: سرکه سیب و آب گرم را با هم مخلوط کنید و از آن به‌عنوان یک دهانشویه‌ی روزانه برای ناپدید‌شدن آفت دهان بهره‌مند شوید. سرکه‌ی سیب حاوی اسید استیک است که می‌تواند باکتری‌های خطرناک و بد را از بین ببرد و درعین‌حال رشد باکتری‌های مفید و خوب را افزایش دهد. این دهانشویه‌ی کاملا دردسترس، به‌عنوان یک آنتی‌بیوتیک طبیعی می‌تواند برای آفت دهان بسیار پرکاربرد باشد.

- چای: یکی از بهترین گیاهانی که می‌توانید برای تسکین درد آفت دهان از آن استفاده کنید، چای سیاه است. پس اگر دچار آفت دهان شدید، چای کیسه‌ای را مستقیم روی آفت دهان قرار دهید تا دردتان آرام شود. می‌توانید چای سرد‌شده را نیز به‌عنوان دهانشویه غرغره کنید. تانن موجود در چای تأثیر مثبتی برای التیام آفت دهان دارد.

- یخ: وقتی دچار آفت دهان می‌شوید، مکیدن مکعب‌های کوچک یخ باعث تسکین و کاهش سوزش و التهاب زخم می‌شود. سردی یخ، جریان خون‌رسانی به آفت دهان را کاهش می‌دهد؛ در نتیجه درد و تورم آفت هم کمتر می‌شود.

- ماست: مصرف ماست پروبیوتیک با کیفیت، برای آفت‌ دهان بسیار مفید است. پروبیوتیک مانند یک صافی عمل می‌کند و فقط به باکتری‌های مناسب اجازه‌ی حضور در دهان می‌دهد. این‌کار باعث آرام‌ترشدن زخم و بهبود آفت دهان می‌شود. از‌طرفی، نرمی و خنکی ماست به کمتر‌شدن درد ناشی از آفت کمک می‌کند.

- جوش‌شیرین: از آنجا که جوش شیرین ماده‌ای قلیایی است، اسیدهایی را که باعث ایجاد درد و سوزش در هنگام آفت دهان می‌شوند، خنثی می‌کند. از طرفی،جوش‌شیرین با از بین‌بردن باکتری‌ها، موجب بهبود سریع‌تر آفت دهان می‌شود. یک قاشق چای‌خوری جوش‌شیرین را در نصف لیوان آب گرم حل کنید و دهان‌تان را با این محلول بشویید.

- بادرنجبویه: بادرنجبویه یک داروی بسیار موثر برای آفت دهان است. شما میتوانید آن را به خمیر دندانتان اضافه کنید تا سرعت بهبودی را بالا ببرید و همچنین به جلوگیری از شدت عارضه کمک کنید.

- روغن فندق: فندق یک درمان عالی برای این عارضه است. این داروی محبوب سنتی خواص زیادی دارد، برای استفاده از این روغن گیاهی، یک پنبه را داخل روغن فندق خیس کنید و آن را روی محل آفت قرار دهید و اجازه دهید تا روی آفت دهان بماند، این درمان را چند بار در روز تکرار کنید تا سریعتر بهبود یابید.

- عصاره وانیل: عصاره وانیل یکی از داروهای بسیار خوب برای درمان آفت دهان است. این ماده روند بهبود زخم را سریع تر می کند. برای این کار باید یک تکه پنبه را با عصاره وانیل خیس کرده و آن را به مدت 5 دقیقه روی آفت نگه دارید تا خوب جذب بشه این درمان را چند بار در روز تا زمانی که بطور کامل آفت دهان رفع شود ادامه دهید.

- روغن های گیاهی: شما مبتلا به آفت خفیف باشید یا شدید، روغن های گیاهی درمان خوبی برای مشکل شماست. روغنهای ضد ویروسی وجود دارد که می تواند در درمان آفت شدید موثر باشد و همچنین از درد و التهاب زخم کم کند. از جمله ی این روغنها عصاره نعناع، عصاره گیلاس، اسطوخدوس و ترنج به دلیل خواص ضد ویروسی و عملکرد ضد التهابی برای درمان آفت شدید بهترین گزینه است.

- دهانشویه گیاهی: چند قطره روغن نخود فرنگی، گل میخک یا اوکالیپتوس را در یک لیوان آب اضافه کنید و یک یا دو بار در روز به عنوان یک دهانشویه از آن استفاده کنید. مراقب باشید که از روغن به طور مستقیم روی زخم استفاده نکنید.

- شیرین بیان: ریشه شیرین بیان یک درمان طبیعی عالی برای هر نوع آفت است. این گیاه دارویی حاوی اسید گلیسیریزین است که برای جلوگیری از گسترش بیماریهای ویروسی کاربرد زیادی دارد، همچنین دارای خواص ضد التهابی هست که میتوند عوارض آفت دهان را تسکین بدهد. به سادگی نوشیدن چند فنجان از چای ریشه شیرین بیان هر روز کمک زیادی برای مقابله با علائم آفت می نماید.

- روغن نارگیل: روغن نارگیل به دلیل خواص ضد میکروبی و ضد التهابی، برای درمان بسیاری از عارضه های جلدی مفید است، یکی از آنها نیز مشکلات آفت دهان است. برای درمان آفت با استفاده از روغن نارگیل همین که روزی چند بار از این روغن روی محل آفت بزنید برای بهبود سریع کافی است، البته چون این روغن زود پاک میشود بهتر است برای هر بار استفاده مقدار بیشتری از روغن روی محل آفت بزنید.

- بابونه: بابونه دارای خواص ضد التهابی تسکین دهنده و همچنین ضد میکروبی است که میتواند در بهبود آفت دهان موثر باشد و سرعت رشد ویروس رو کم کند. ساده ترین راه برای استفاده از بابونه برای زخم ها این که یک قاشق چایخوری بابونه دم کنید بعد از صاف کردن با پنبه بطور مداوم و در طول روز چند بار روی زخم بزنید.

- مکمل‌های ویتامین B: مصرف مکمل زیرزبانی ویتامین B۱۲، حتی در افرادی که با کمبود این ویتامین مواجه نیستند، مانع از بازگشت مجدد آفت دهانی می‌شود. اگر این مکمل دوبار در روز به مدت ۶ماه مصرف شود، مفید است.

- مصرف مکمل‌های آهن: در‌صورت تشخیص کمبود آهن در رژیم‌غذایی فرد، مصرف این مکمل‌ها با نظر پزشک، می‌تواند کمک‌کننده باشد.

- آب اکسیژنه: نگران نباشید هر چند نام آب اکسیژنه و به‌کاربردن آن در محیط دهان ممکن است، شما را بترساند، اما اگر آب‌اکسیژنه و آب را با هم مخلوط کنید و با یک گوش‌پاک‌کن این محلول را روی آفت دهان بمالید، بسیار مفید است. دقت کنید که تا یک‌ ساعت بعد از استفاده از این محلول برای آنکه جواب بهتری بگیرید و همچنین مشکلی هم نداشته باشید، چیزی نخورید و ننوشید.

- مکمل زینک(روی): کمبود روی می‌تواند با آفت‌ دهان مرتبط باشد. بنابراین مصرف مکمل روی می‌تواند مشکل را حل کند. اما باید یادتان باشد؛ مصرف طولانی‌مدت قرص زینک باید حتما تحت نظر پزشک باشد.

- آلوئه ورا: از آنجایی‌که ماده‌ی ژله‌ای درون برگ‌های آلوئه ورا، به تسکین درد و بهبود زخم‌ها کمک می‌کند، به‌عنوان گیاه کمک‌های اولیه شناخته می‌شود. با یک گوش‌پاک‌کن آفت دهان و محیط اطراف آن را خشک کنید، سپس برگ آلوورا را برش داده و ژل آلوورا را مستقیما روی آفت دهان بگذارید و هر چندبار که لازم است این کار را تکرار کنید.

- شیرمنیزیم( منیزیم هیدروکسید): مقدار کمی از این مایع شیری رنگ، ملین و آنتی‌اسید را بردارید و دهان‌تان را با آن بشویید، آن وقت می‌بیند که چگونه خواص آنتی‌اکسیدانی منگنز، اسیدهایی را که دلیل سوزش آفت دهان هستند، خنثی می‌کند. حتی می‌توانید این ماده را مستقیم توسط یک گوش‌پاک‌کن ۳تا ۴ بار در روز روی آفت دهان بمالید.

- مریم گلی: مریم گلی گیاهی است که ویروس و باکتری‌ها را می‌کشد و التهاب را کم می‌کند. دو قاشق چای‌خوری مریم‌گلیِ خشک را در یک فنجان آب‌جوش خیس کنید و بگذارید سرد شود. از این محلول می‌توانید به‌عنوان دهانشویه ۲تا ۳ بار در روز استفاده کنید. حواس‌تان باشد حتما محلول به خوبی آفت دهان را شستشو دهد.

- ویتامین E: یک کپسول ویتامین E را باز کنید و مایع داخل آن را روی آفت دهان بگذارید. روغن حاوی ویتامین E مثل یک پوشش روی زخم را می‌پوشاند و مانع از عفونت آن می‌شود و این به روند بهبود و درمان سریع‌تر آفت دهانی کمک می‌کند.

آفت دهان
- سایر ویتامین‌ها: لسیین که یک اسید‌آمینه است، برای درمان آفت دهان مورد نیاز است. یعنی اگر روزانه ۳ بار و هر بار ۵۰۰ میلی‌گرم لسیین مصرف کنید، دردتان بهبود می‌یابد. ازسویی دیگر، ویتامین C هم یکی از آن مکمل‌هایی است که ممکن است در ترمیم غشاء مخاطی دهان مؤثر باشد.
آفت دهان یک بیماری شایع است که درون دهان ایجاد میشود و زخمهای دردناک در سلولهای سطحی دهان، زبان و لثه ایجاد می نماید.

- مواد‌غذایی فاقد گلوتن: با توجه به مواردی که درباره‌ی علل بروز آفت دهان پیش‌تر به آن اشاره کردیم؛ اگر جزو افرادی هستید که فکر می‌کنید زیاد دچار آفت دهان می‌شوید، دلیلش این است که بدن شما نمی‌تواند گلوتن را تحمل کند، بهتر از پزشک‌تان بخواهید برای شما تست بیماری سلیاک تجویز کند تا منشأ واقعی مشکل شما مشخص شود. اگر واقعا با گلوتن مشکل داشته باشید مصرف مواد غذایی فاقد گلوتن می‌تواند سیستم دفاعی بدن‌تان در برابر بروز آفت دهان را تقویت کند.

انواع آفت دهان
- آفت دهانی کوچک
- آفت دهانی بزرگ
- آفت دهانی شبه تبخال هرپتی‌فرم

عوارض آفت دهان
در صورت عدم درمان آفت دهان، ممکن است عوارضی مانند موارد زیر را به همراه داشته باشد:

- تب
- خستگی
- ایجاد زخم‌هایی خارج از دهان
- احساس درد هنگام غذا خوردن، مسواک زدن و حتی صحبت کردن