تابناک فارس به نقل از روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی شیراز با انتشار مطلبی به نقل از یک کارشناس ارشد حشره شناسی معاونت بهداشت این دانشگاه افزود: ویروس زیکا برای نخستین بار در سال 1947 میلادی در بدن یک میمون در حوالی جنگل زیکا در اوگاندا شناسایی شد. انتشار این ویروس تا پیش از سال 2007 میلادی به آفریقا و آسیای جنوب شرقی محدود بود و چندان مورد توجه قرار نمی گرفت.
کارشناس ارشد حشره شناسی معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شیراز ادامه داد: به دلیل گسترش روزافزون این بیماری، سازمان جهانی بهداشت در فوریه 2016 آن را یک وضعیت اضطراری بهداشت عمومی در عرصه بین المللی اعلام کرد.
به گفته این کارشناس سلامت، ویروس های تب زرد، تب دانگ، تب غرب رود نیل، انسفالیت ژاپنی و چیکون گونیا دیگر هم خانواده های این بیماری هستند و به لحاظ ساختار ژنی، زیکا بیشترین شباهت را به ویروس های تب زرد و دانگ دارد.
ابوذر سلطانی، عفونت با این ویروس در انسان را اغلب بدون علامت دانست و افزود: اما حدود 20درصد افراد آلوده دارای علائمی از جمله تب التهاب ملتحمه، درد مفصلی و عضلانی، بیحالی و سردرد هستند و بیماری اغلب 2 تا هفت روز به طول می انجامد.
او گفت: هنوز واکسن موثر تایید شده ای برای پیشگیری از عفونت زیکا ارائه نشده، بنابراین تنها راه جلوگیری از آلودگی افراد به ویروس زیکا ممانعت از گزش پشه آلوده است.
سلطانی راه های انتقال ویروس به انسان را نیش پشه آلوده، مادر به جنین، تماس جنسی، انتقال خون، پیوند اعضا و مواجهه شغلی در آزمایشگاه اعلام و مهمترین راه انتقال این ویروس را نیش پشه عنوان کرد و گفت: آئدس اِجیپتی (A. aegypti)و آئدس آلبوپیکتوس (A. albopictus) ناقلان شناخته شده این ویروس هستند که گستردگی آئدس اجیپتی محدود به مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری و گستردگی آئدس آلبوپیکتوس در مناطق گرمسیری، نیمه گرمسیری و معتدل است.
به گفته کارشناس ارشد حشره شناسی معاونت بهداشت دانشگاه، آئدس اجیپتی در مناطق شهری و در داخل و خارج از اماکن انسانی زندگی و خونخواری می کند، این گونه اغلب در ظروف محتوی آب ساخته شده به دست انسان، در داخل و یا در مجاورت به مکان های انسانی تخم ریزی و دوره نوزادی خود را در آنجا سپری می کند، تخم گذاری در طول روز و در ظروف تیره رنگ واقع شده در سایه انجام می گیرد و طول دوره نوزادی حدود یک هفته است.
سلطانی افزود: خونخواری آئدس اجیپتی، بر خلاف بسیاری از پشه های دیگر، در طول روز و اوج خونخواری در اوایل صبح و غروب انجام می شود، خونخواری لازمه تشکیل تخم و فقط توسط پشه ماده صورت می گیرد، خونخواری این پشه اغلب از انسان و برای تشکیل هر دسته تخم از چندین میزبان خونخواری می کند که این خصوصیات رفتاری ماهیت انفجاری انتقال بیماری را جایی که این ناقل حضور دارد، نشان می دهد.
او آئدس آلبوپیکتوس رایک گونه برون زی معرفی کرد که خونخواری خود را از انسان و همچنین مهره داران اهلی و وحشی انجام می دهد؛ زمان خونخواری این گونه مشابه آئدس اجیپتی و در طول روز و با اوج خونخواری در اوایل صبح و غروب است و قابلیت تطبیق بسیار زیادی با سرما دارد و می تواند درجه حرارت های زیر انجماد را به خوبی تحمل کند، محل تخم گذاری این گونه همان ظروف محتوی آب ساخته شده به دست انسان و ظروف کوچک طبیعی در اطراف و یا دورتر از منازل است.
کارشناس ارشد حشره شناسی معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شیراز گفت:استفاده از روش های حفاظت شخصی نظیر استفاده از لباس های بلند روشن و نیز مواد دور کننده، در پیشگیری از گزش پشه و در نهایت کنترل بیماری به ویژه در سفر به مناطق آلوده به آئدس و بیماری بسیار مهم است، همچنین انتقال ویروس در دوران بارداری و در حوالی زایمان در مناطق اپیدمیک بیماری دیده شده اما انتقال از راه شیر مادر گزارش نشده است و بنابراین شیر مادر برای تغذیه نوزاد منعی ندارد.
مهندس سلطانی بیان کرد: اگرچه انتقال از راه تماس جنسی تاکنون از خانم های مبتلا به زیکا به آقایان ثابت نشده است، اما مردانی که تشخیص بیماری زیکا را دارند و یا علائمی از این بیماری دارند باید تا 6 ماه بعد از علائم تماس جنسی ایمن داشته باشند و یا پس از سفر به مناطق اپیدمیک حتی در صورت نداشتن علائم بیماری تا دو هفته بعد از برگشت تماس جنسی ایمن برقرار کنند.
