تردد وسایل نقلیه داخل بازار کهنه این روزها به معضلی تبدیل شده به طوری که این امر با ساختار و کارکرد بازار همخوانی ندارد و حتی تهدیدی برای آن محسوب می‌شود.
کد خبر: ۶۵۷۷۱۷
تاریخ انتشار: ۳۱ شهريور ۱۳۹۷ - ۰۲:۵۷ 22 September 2018

به گزارش تابناک قم، خیابان یا بازار؟ سؤالی که با عبور از داخل بازار کهنه به ذهن هر رهگذر خطور می‌کند. وسایل نقلیه‌ای مانند خودروهای شخصی، موتورسیکلت، وانت و خودروهای سنگین در این بازار تردد دارند. اینگونه عبور و مرورها بر بنای بازار آسیب وارد می‌کند و حتی برخی اوقات با برخورد به دهانه طاق‌ها را تخریب می‌کند.

بازار سرپوشیده کهنه قم مربوط به دوره صفویه است که در امتداد بازار نو قرار دارد که میراثی عظیم محسوب می‌شود.

انزوای عملکردی و کالبدی بازار کهنه

به گفته روح‌الله امراللهی، رئیس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای اسلامی شهر قم و نایب رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای اسلامی شهر قم نوع حرفه‌های داخل این بازار به طور معمول کارگاهی است در حالی که در امتداد اصلی بازارها در تمام ادوار کارگاه‌ها نبوده بلکه محل فروش بوده و به طور معمول کارگاه‌ها در راسته گذرها و راسته‌های فرعی قرار داشته است.

کم‌رونقی بازار سبب شده کارگاه‌هایی داخل بازار رخنه کند و در نتیجه بازار از نظر عملکردی متروکه شده و عبور و مرور خانواده‌ها را نیز محدود کرده است به طوری که دیگر علاقه‌ای به عبور از این بازار ندارند بنابراین این موارد دست به دست یکدیگر داده تا این بازار از نظر عملکردی و کالبدی تحلیل و رو به انزوا برود.

امراللهی تصریح می‌کند: مرحله مطالعاتی طرح مرمت شهری بازار کهنه و محیط پیرامونی آن و در کنار آن مطالعاتی در حوزه‌های ترافیک انجام شده و مطالعات و طرح‌هایی در حوزه مرمت در میراث فرهنگی در دستور کار قرار گرفته ولی همه این موارد اقدامات عملیاتی نبوده تا این بازار به طور مجدد به حیات بازگردد.

امکان قطع دسترسی سواره به بازار کهنه

وی با اشاره به کوچه‌های منشعب از این بازار می‌گوید: تنها یک کوچه مربوط به این امر بن بست است و دیگر کوچه‌ها امکان دسترسی دارند به همین دلیل این امکان وجود دارد که دسترسی سواره در این بازار قطع شود.

کسبه این بازار نیز از تردد وسائل نقلیه اظهار نارضایتی می‌کنند و مردم نیز امکان ایستادن در بازار و تماشای اجناس پشت ویترین و حتی تردد آسان را ندارند زیرا خطر تصادف با موتور و وسائل نقلیه برای آنها وجود دارد.

آنچه واضح است اقدامات جسته و گریخته انجام شده ولی به طور عملی این موارد درمانگر دردهای این بازار نبوده و این بازار همچنان از درد به خود می‌پیچد و ناله می‌کند. اگر با صاحبان حجره‌ها و مالکان مغازه‌ها و کسانی که در این مکان کار می‌کنند هم صحبت شوید دغدغه‌های خود را در این زمینه بیان می‌کنند و از اینکه هر روز شاهد از بین رفتن بیشتر این بازار هستند ابراز ناراحتی می‌کنند.

فراهم‌سازی امکان خرید آسان در بازار کهنه

یکی از کسبه باسابقه کسب و کار 20 ساله در این بازار معتقد است: نوع کارکردها و عملکردهای اکنون بازار باید به گونه‌ای باشد که خانواده‌ها بتوانند به آسانی در این بازار خرید کنند و احساس راحتی داشته باشند که در این حوزه بخشی به مرمت و بخشی دیگر به تغییر عملکردها نیاز است.

سعید محمدزاده با بیان اینکه فضای کارگاهی این مکان باید محدود و در حد هنرهای دستی و صنایع دستی سبک باشد می‌گوید: به طور عملی نوع پوشش و ویترین‌ها باید احیا شود و کارگاه با مشارکت کسبه، مجموعه شهرداری و میراث مرمت و طاق‌ها احیا و تکمیل و به تدریج نازیبایی‌های بازار گرفته شود و بازار سر و سامان پیدا کند.

ضروری مسؤولان در واقع در مجموعه بازار اقدامات دخور داشته باشند و با کمک و همکاری یکدیگر این بازار را به شرایط گذشته بازگردانند. باید در نظر داشت فضای آماده برای عرضه صنایع دستی در بازار کهنه را نیاکان بر جای گذاشتند این فضا به ریشه‌ها متصل است و جزئی از ریشه‌ها محسوب می‌شود و ریشه‌های هویتی را تقویت می‌کند بنابراین نباید اجازه داد که به دلیل فرسودگی و نداشتن همخوانی با عملکردهای امروزی کنار گذاشته و به آسیب گرفتار شود زیرا در نتیجه این نوع عملکرد هویت و ریشه‌های هویتی ما تخریب می‌شود.

بازار کهنه دارای معماری غنی و عمیق است و در کنار آن منارها، پامنار، کاروانسرا و آب انبار واقع شده که می‌تواند برای زائران و توریست‌ها جذابیت داشته باشد و قابلیت مطالعه برای اندیشمندان حوزه معماری و شهرسازی اسلامی ایرانی دارد.

حاج محمد تقی زاده یکی دیگر از کسبه بازار کهنه این بازار را قلب شهر عنوان می‌کند و می‌گوید: تردد وسائل نقلیه در این بازار طی سال‌های اخیر تشدید شده و به دلیل تردد آزار دهنده این وسائل به استانداری و مکان‌های دیگر نامه‌نگاری شده تا رسیدگی کنند.

ورودی این بازار تابلوی تردد یک طرفه نصب شده ولی رانندگان به این تابلو بی‌توجه هستند که این امر سبب تشدید مشکلات ترافیکی این بازار شده است.

کف پوش نامناسب بازار کهنه

به گفته کسبه دیگر کف پوش این بازار از دیگر مشکلات محسوب می‌شود. علاوه بر اینکه هنوز سنگفرش نشده آسفالت کف آن بسیار ناهموار است که به مرمت و رسیدگی نیاز دارد.

در این بین یکی از کسبه که در مغازه اجاره‌ای این مکان کسب و کار دارد ضمن اینکه معتقد است وضعیت کنونی تردد در بازار کهنه نامطلوب است ولی با مسدود کردن بازار برای جلوگیری از ورود وسائل نقلیه به بازار مخالف است زیرا آن را عاملی برای افزایش اجاره‌ مغازه‌ها می‌داند.

آنچه مشهود است بازار عنصر فراموش شده شهر قم است ولی این بازار بدون تردید زیبایی‌های خاص خود را دارد و نظیر همتاهای خود در شهرهای مانند کاشان، نائین و اصفهان دارای ظرفیت غنی میراثی است.

نباید اجازه داد بازار کهنه به انباری متروکه تبدیل و به این گنجینه گرانبها بی‌اعتنایی شود و عبور وسائل نقلیه‌ای نمکی بر زخم این بازار باشد در حالی که دارای هویت غنی در حیات اجتماعی است.

منبع: فارس
اشتراک گذاری
نظر شما
نام:
ایمیل:
* نظر:
* :
آخرین اخبار