همچنان این ویروس مرگبار منحوس و چموش قربانی های تازه می گیرد و گرما هم بر آن کارساز نبوده است و در ایران هم دوباره آمارها روند تصاعدی یافته و منحنی ها افزایش رشد مبتلایان را نشان می دهد و آمار مرگ و میر بر اثر کرونا از هفته گذشته باز سه رقمی شده است.
تابناک ایلام طاهر جمشیدزاده::با اینکه میزان مبتلایان کرونا در جهان از مرز۹میلیون نفر گذشته است،اما همچنان این ویروس مرگبار منحوس و چموش قربانی های تازه می گیرد و گرما هم بر آن کارساز نبوده است و در ایران هم دوباره آمارها روند تصاعدی یافته و منحنی ها افزایش رشد مبتلایان را نشان می دهد و آمار مرگ و میر بر اثر کرونا از هفته گذشته باز سه رقمی شده است.
دیروز بنا به اعلام دکتر لاری سخنگوی وزارت بهداشت۱۱۹نفر بر اثر کرونا جان باخته اند و همین آمارها نشان می دهند که هر۱۲تا۱۵دقیقه یک هموطن ایرانی بر اثر کرونا فوت می کند و تا کنون۹۷۴۲نفر تا ظهر دیروز از دوم اسفند تا حالا فوت شده اند و این در حالی است که دکتر نمکی وزیر بهداشت به رسانه ها گفته است:(هنوز در موج اول بیماری کرونا هستیم و کرونا حداقل۲سال با ما خواهد بود و رفتار این ویروس در شهر،اقلیم،نژاد و آب و هوای مختلف فرق می کند.) و کماکان سازمان جهانی بهداشت این ویروس را مرگبار قلمداد می کند و مردم جهان را به ضرورت استفاده از ماسک و رعایت فاصله گذاری اجتماعی ملزم و‌مقید می کند که در صورت عدم رعایت پروتکل های بهداشتی موج دوم و بسیار مرگبار بیماری آغاز می شود که وحشتناک خواهد بود و چیزی شبیه تلفات ویروس آنفلوآنزا در اواخر جنگ جهانی اول در۱۹۱۸ میلادی است.
طبق تعریف شهیرترین روانشناسان و پدران علم روانشناسی ویلیام جیمز،جان بی واتسون و سیگموند فروید که از چهره های برجسته نخستین دوره های تاریخ روانشناسی شناخته می شوند که به ترتیب کارکردگرایی،رفتارگرایی و روانکاوی را عرضه کرده و بنیان نهادند.
تغییر رفتار عبارت است از تمرین و تکرار مداوم که در اثر تجربه حاصل شده باشد.در آمریکا که اکنون دو پدیده کرونا و آپارتاید نژادی علیه رنگین پوستان آن را با بحران و چالش جدی در درون مواجه نموده است محبوبیت رییس جمهور جمهوری خواه و افراطی این کشور در نظرسنجی های اخیر به طرز چشمگیر و بی سابقه ای کاهش یافته است و تا کنون بیش از ۱۲۲هزار نفر بر اثر کرونا جان خویش را از دست داده اند و سه هفته پیش هم پلیس فدرال«جورج فلوید»یکی از شهروندان این کشور را در حالی که دستهای وی به پشت بسته شده بود با ضربه محکم زانو و فشار۸دقیقه ای به اذعان رسانه ها به گلو و گردن فلوید بخت برگشته در حالیکه لحظه های آخر احتضار و واپسین بازدم هایش را بیرون می داد و با واژه ها و جملات منقطع می گفت:«نمی توانم نفس بکشم.»به قتل رساند و صفحه زندگیش را برای ابد به آخر رساند و هفته گذشته هم یک سیاه پوست دیگر«ریچارد بروکس»در ایالت آتلانتا به دست پلیس سفیدپوست آمریکایی به قتل رسید.
در این ینگه دنیا از میان سه مکتب جدید روانشناسی که پیشتر در بالا ذکر آن رفت،رفتار گرایی بیشترین تأثیر را بر روانشناسی علمی برجای گذاشت.جان بی واتسون بنیان گذار رفتار گرایی علیه دیدگاهی که قلمرو روانشناسی را محدود به تجربه هوشیاری می دانست قد علم کرد.واتسون در بررسی های خود درباره رفتار حیوانات و کودکان خردسال هیچ پیش فرضی درباره ی هوشیاری عنوان نکرد.
از نظر او روانشناسی حیوانات و روانشناسی کودک نه تنها علوم مستقلی بشمار می آیند بلکه می توانند الگویی نیز برای روانشناسی بزرگسالان باشند.به اعتقاد واتسون،برای اینکه روانشناسی به صورت علم درآید داده های آن باید مانند داده های علوم دیگر قابل وارسی همگان باشد.رفتار امری است همگانی و هوشیاری امری خصوصی است.علم باید با واقعیت های همگانی سر و کار داشته باشد.
نارضایتی فزاینده ی روانشناسان از درون نگری در آن زمان سبب شد رفتار گرایی به سرعت رواج یابد.در آمریکا بسیاری از روانشناسان جوان تر خود را«رفتارگرا» می نامیدند.(تحقیقاتی که ایوان پاولف فیزیولوژیست روسی درباره پاسخ شرطی انجام داد شاخه مهمی از رفتار پژوهی به شمار می آید.با این حال نفوذ گسترده ی رفتار گرایی را باید حاصل تلاش واتسون دانست.)واتسون معتقد بود که تقریبا همه ی رفتارها حاصل شرطی شدن است و محیط از راه تقویت رفتارهای خاص،رفتار را شکل می دهد.مثلا اگر برای آرام کردن کودک گریان به او شیرینی بدهیم،این شیرینی عادت گریه و فغان کودک را تقویت خواهد کرد.
در این دیدگاه پاسخ شرطی کوچکترین واحد رفتار محسوب می شد که می توانست پایه ی شکل گیری رفتارهای پیچیده تر باشد.همه ی انواع الگوهای پیچیده ی رفتار که در نتیجه آموزش و یا پرورش ویژه ایجاد می شوند چیزی جز شبکه ی به هم پیوسته ایی از پاسخ های شرطی نیستند.
رفتار گرایان معمولا پدیده های روانشناختی را در چارچوب محرک و پاسخ تحلیل می کردند و این خود منجر به پیدایش اصطلاح روانشناسی«محرک-پاسخ» S-Rیا(Stimulus-response)شد.اما باید توجه کنیم که روانشناسیS-R نه یک نظریه یا دیدگاه بلکه مجموعه اصطلاحاتی برای تبادل اطلاعات روانشناختی است.امروزه غالبا واژگان فنیS-R در روانشناسی به کار می رود.
این دیدگاه که توصیف می کند که جهان در نظر نوزادان انبوهی از سر و صدا یا اشکال بی معناست یک تناقض صرف و پارادوکس است یا اینکه کودک همانند لوح سفید نانوشته ایی پا به دنیا می نهد.واضح است که نوزاد به هنگام زادن،آماده ی درک و یادگیری است.
کودکان غالبا به همان اندازه به بازی با اسباب بازی ها علاقه دارند که به بازی با جعبه ی خالی آنها.ژان پیاژه معتقد بود وقتی بچه ها اشیاء پیرامون خود را می کاوند همچون«دانشمندان محققی»هستند که دست به آزمایش می زنند تا ببینند چه پیش می آید.
زمانی تصور می شد که نوزادان نه می توانند چیزی بیاموزند و نه چیزی را به یاد بیاورند.البته این چنین نیست و در چند بررسی،شواهدی درباره ی توانایی یادگیری و یادآوری نوزادان به دست آمد.در یکی از بررسی ها،نوزادانی که فقط چند ساعت از عمرشان گذشته بود یاد گرفتند با شنیدن آهنگ موسیقی یا صدای زنگ اخبار،سرشان را به سمت راست یا چپ بچرخانند.نوزادان فقط پس از چند کوشش آزمایشی در قبال نوشیدنی یاد گرفتند بدون خطا سرشان را به سمت درست بچرخانند،سپس آزمایشگر موقعیت را وارونه کرد،به نحوی که حالا نوزادان می بایستی در برابر شنیدن آهنگ یا صدای زنگ،سرشان را در جهت عکس آزمایش اول می چرخاندند.
شیرخوارگان به سرعت در این تکلیف جدید نیز مهارت پیدا کردند.نوزادان در سه ماهگی حافظه های خوبی دارند در یک بررسی،وقتی شیء متحرک بالای گهواره ی نوزادان سه ماهه با ریسمانی به دست یا پای آنها بسته شد؛آنها به سرعت کشف کردند که کدام دست یا پایشان شیء متحرک را به حرکت در می آورد.هشت روز بعد در همان موقعیت،نوزادان توانستند به یاد آورند که کدام دست یا پای خود را به حرکت در آورده بودند.مخلص کلام اینکه وقتی جنین انسان در زهدان مادر قبل از تولد چیزهایی را آموخته و به یاد می آورد و پس از تولد صدای مادر خود را بر صدای زنان دیگر ترجیح می دهد ولی صدای پدر را بر صدای مردان دیگر ترجیح نمی دهد نمونه ای از کارکرد رفتار ما انسان هاست.
وقتی در مواجهه با ویروس منحوس کرونا این همه در بوق و کرنا می شود که تا قبل از کشف واکسن مؤثر برای این بیماری خطرناک که نیاز به یک پروسه آزمایشگاهی و تحقیق۱۲تا۱۸ماهه دارد و باید تا قبل از این مهم پروتکل های بهداشتی شامل شستن دستها با آب و صابون به مدت ۳۰ثانیه،رعایت فاصله گذاری اجتماعی یک و نیم متری،پوشیدن دستکش و زدن ماسک که الان مجددا سازمان بهداشت جهانی زدن آن را در جمع های چند نفره و مکان های عمومی در کشورهایی که این پروتکل ها رعایت نمی کنند ضروری و واجب دانسته است باید از خود بپرسیم چه چیزی باعث شده تا دوباره کارشناسان با نگرانی خبر از خیز دوم کرونا در کشور بدهند که هم اکنون استانهایی نظیر خوزستان کماکان در وضعیت قرمز و استان هایی مانند کردستان،کرمانشاه،بوشهر،
این مسأله ناشی از تغییر رفتار ما و پس زدن و رها کردن توصیه های بهداشتی و عمل نکردن به پروتکل های بهداشتی است که اگر در رفتار خویش تجدید نظر و بازنگری نکنیم باید منتظر عواقب خطرناک و شیوع گسترده و مرگبار کرونا در جامعه باشیم؛پس باید با عملکرد درست و منطقی و هنر درست رفتار اجتماعی که ریشه در باورها،آداب و سنن و ادبیات شفاهی ما ایرانیان با آن سابقه درخشان و کهن تاریخ و تمدنی دارد که از قدیم گفته شده:«هنر نزد ایرانیان است و بس.»به دنیا همانگونه که چینی ها به جهان ثابت و مخابره نمودند ما هم دومین کشوری باشیم که کرونا را به لطف و یاری خداوند و رفتار درست و هوشمندانه خویش به زانو در بیاوریم و قبول کنیم اگر چه صعب و مشکل است در بحبوحه بیماری این قضیه ولی باید به قول حمید مصدق فقید شاعر شهیر معاصر دل قوی داریم که سحر پیروزی نزدیک است.
