در بازدید میدانی تابناک کهگیلویه و بویراحمد مطرح شد
خبرنگار تابناک کهگیلویه وبویراحمد به همراه برخی خبرنگاران مرکز استان در روز‌های پایانی هفته گذشته بازدیدی از سد در دست احداث (پیشرفت حدود ۹۰ درصد ) چم شیر گچساران داشت ، سدی که همانند دیگر سد‌های استان همواره در مسیر کار خود با حواشی و هجمه های زیادی مواجه است!
خبرنگار تابناک کهگیلویه وبویراحمد به همراه برخی خبرنگاران مرکز استان در روز‌های پایانی هفته گذشته بازدیدی از سد در دست احداث (پیشرفت حدود ۹۰ درصد ) چم شیر گچساران داشت ، سدی که همانند دیگر سد‌های استان همواره در مسیر کار خود با حواشی و هجمه های زیادی مواجه است!
در ابتدا باید گفت، متاسفانه کهگیلویه و بویراحمد به عنوان یکی از بزرگترین مراکز تولید آب از مشکلات متعددی به دلیل تنش آبی رنج می‌برد! آب شرب ناپایدار و بعضا ناسالم، زمین‌های دیم فراوان و کشاورزی کم صرفه ، صنعت نیازمند آب و بسیاری از مشکلات ریز و درشت دیگر همه گریبان این استان دارای منابع آبی فراوان را گرفته است.
از سهل انگاری‌های تاریخی مسئولان استان در زمینه سرمایه گذاری برای بهره برداری مناسب از این منابع آبی که بگذریم، معدود سرمایه گذاری‌های صورت گرفته هم هر روز در مسیر خود با سنگ اندازی‌هایی از بیرون مواجه می‌شوند و متاسفانه عده‌ای هم آگاهانه یا ناآگاهانه به این مخالفان سرمایه گذاری در حوزه آب استان، کمک می‌کنند!
مدتی است که برخی خبرنگاران تلاش دارند با حضور در محل‌های سرمایه گذاری برای بهره برداری از منابع آب استان خصوصا سد‌ها ، واقعیاتی را که بین موافقان و مخالفان به محل مناقشه تبدیل شده است ، شفاف سازی کنند.
سد چم شیر یکی از سد‌های در دست احداث استان و در مراحل پایانی است که احتمالا سال آینده آبگیری خواهد شد. این سد هم چند وقتی است مورد هجمه شدید مخالفان قرار گرفته است.
در ابتدا باید گفت، متاسفانه کهگیلویه و بویراحمد به عنوان یکی از بزرگترین مراکز تولید آب از مشکلات متعددی به دلیل تنش آبی رنج می‌برد! آب شرب ناپایدار و بعضا ناسالم، زمین‌های دیم فراوان و کشاورزی کم صرفه ، صنعت نیازمند آب و بسیاری از مشکلات ریز و درشت دیگر همه گریبان این استان دارای منابع آبی فراوان را گرفته است.
از سهل انگاری‌های تاریخی مسئولان استان در زمینه سرمایه گذاری برای بهره برداری مناسب از این منابع آبی که بگذریم، معدود سرمایه گذاری‌های صورت گرفته هم هر روز در مسیر خود با سنگ اندازی‌هایی از بیرون مواجه می‌شوند و متاسفانه عده‌ای هم آگاهانه یا ناآگاهانه به این مخالفان سرمایه گذاری در حوزه آب استان، کمک می‌کنند!
مدتی است که برخی خبرنگاران تلاش دارند با حضور در محل‌های سرمایه گذاری برای بهره برداری از منابع آب استان خصوصا سد‌ها ، واقعیاتی را که بین موافقان و مخالفان به محل مناقشه تبدیل شده است ، شفاف سازی کنند.
سد چم شیر یکی از سد‌های در دست احداث استان و در مراحل پایانی است که احتمالا سال آینده آبگیری خواهد شد. این سد هم چند وقتی است مورد هجمه شدید مخالفان قرار گرفته است.
جزئیاتی از سد چم شیر و محل احداث آن!
معاون اجرایی طرح چم شیر گفت: سد چمشیر بر روی رودخانه زهره در حال احداث است. رودخانه زهره بر اساس شهر‌ها و دشت‌های که در مسیر خود از نزدیکی آنان می‌گذرد به نام‌ها مختلفی مثل اردکان، شش پیر، فهلیان و زیدون نامگذاری شده، اما نام رسمی آن رودخانه زهره و بر اساس آخرین شهری که از آن می‌گذرد و به دریا می‌ریزد رودخانه هندیجان نیز نامیده می‌شود.
محمد رضا فاضل ادامه داد: این رودخانه از دو رود فهلیان و تنگ شیو در شهرستان ممسنی در استان فارس و خیرآباد در منطقهٔ دهدشت در استان کهگیلویه و بویراحمد سرچشمه می‌گیرد.
فاضل افزود: رودخانه زهره یا هندیجان با طول تقریبی حدود ۴۷۵ کیلومتر در سه استان فارس، کهگیلویه و بویراحمد و خوزستان جریان دارد، اما با وجود نیاز این استان‌ها به آب و خطرات سیلاب هنوز سدی برای مهار آب آن احداث نشده است.
فیلم / سد چم شیر در یک نگاه!
معاون اجرایی طرح چم شیر گفت: سد چمشیر بر روی رودخانه زهره در حال احداث است. رودخانه زهره بر اساس شهر‌ها و دشت‌های که در مسیر خود از نزدیکی آنان می‌گذرد به نام‌ها مختلفی مثل اردکان، شش پیر، فهلیان و زیدون نامگذاری شده، اما نام رسمی آن رودخانه زهره و بر اساس آخرین شهری که از آن می‌گذرد و به دریا می‌ریزد رودخانه هندیجان نیز نامیده می‌شود.
محمد رضا فاضل ادامه داد: این رودخانه از دو رود فهلیان و تنگ شیو در شهرستان ممسنی در استان فارس و خیرآباد در منطقهٔ دهدشت در استان کهگیلویه و بویراحمد سرچشمه می‌گیرد.
فاضل افزود: رودخانه زهره یا هندیجان با طول تقریبی حدود ۴۷۵ کیلومتر در سه استان فارس، کهگیلویه و بویراحمد و خوزستان جریان دارد، اما با وجود نیاز این استان‌ها به آب و خطرات سیلاب هنوز سدی برای مهار آب آن احداث نشده است.
فیلم / سد چم شیر در یک نگاه!
در این فیلم حسن بهبودی مسئول دفتر فنی دستگاه نظارت و کامران اسلامی زاده کارشناس فنی طرح سد و نیروگاه چم شیر توضیحاتی در خصوص سد ارائه می دهند .
در حالی که متولیان و کارشناسان اجرای سد چمشیر گچساران، آبگیری این سد را موجب بهبود کیفیت آب رودخانه زهره می‌دانند برخی دیگر نگاه متفاوت تری نسبت به موضوع داشته و معتقدند که احداث سد یاد شده، افزایش شوری آب رودخانه زهره در مناطق پایین دست را بدنبال خواهد داشت.
یکی از سد‌های بزرگ در دست اجرای کشورمان سد چمشیر در گچساران با پیشرفت فیزیکی حدود ۹۰ درصد است که با وجود مزیت‌های پرشمار، اما زمزمه برخی شایعات و ادعا‌هایی درست یا غلط در خصوص تاثیرات آب گیری این سد به گوش می‌رسد.
معاون اجرایی طرح سد و نیروگاه چمشیر گچساران گفت: پیرامون این سد طی چند سال اخیر پنج ادعا مطرح شده که تمامی آن‌ها نادرست هستند.
محمد رضا فاضل در نشست رسانه‌ای اهم این ادعا‌ها را شامل وجود گنبد‌های نمکی، برونزد‌های نمکی مشابه سد گتوند، فرسایش پذیری سازند گچساران، وجود چشمه نمکی در فاصله ۵۰۰ متری پشت سد و قرار داشتن تکیه گاه سمت راست بدنه سد بر روی نمک فرار دارد، برشمرد که در صورت آبگیری سد، کیفیت آب پایین می‌آید.
فیلم / پاسخ به ۵ ادعا!
یکی از سد‌های بزرگ در دست اجرای کشورمان سد چمشیر در گچساران با پیشرفت فیزیکی حدود ۹۰ درصد است که با وجود مزیت‌های پرشمار، اما زمزمه برخی شایعات و ادعا‌هایی درست یا غلط در خصوص تاثیرات آب گیری این سد به گوش می‌رسد.
معاون اجرایی طرح سد و نیروگاه چمشیر گچساران گفت: پیرامون این سد طی چند سال اخیر پنج ادعا مطرح شده که تمامی آن‌ها نادرست هستند.
محمد رضا فاضل در نشست رسانه‌ای اهم این ادعا‌ها را شامل وجود گنبد‌های نمکی، برونزد‌های نمکی مشابه سد گتوند، فرسایش پذیری سازند گچساران، وجود چشمه نمکی در فاصله ۵۰۰ متری پشت سد و قرار داشتن تکیه گاه سمت راست بدنه سد بر روی نمک فرار دارد، برشمرد که در صورت آبگیری سد، کیفیت آب پایین می‌آید.
فیلم / پاسخ به ۵ ادعا!
وی ادامه داد: هشت شرکت و موسسه تحقیقاتی روی این موضوعات کار کرده اند و با قاطعیت اعلام می‌کنیم هیچ گنبد نمکی و برونزد نمکی مشابه سد گتوند در این منطقه نداریم و اینکه سازند گچساران فرسایش پذیر و قابلیت انحلال بالایی دارد، اصلا پذیرفته نیست.
معاون اجرایی طرح سد و نیروگاه چمشیر گچساران ابراز داشت: مشابهتی که این سازند با سد کوثر و مارون دارد و فاصله کمی که میان این سد‌ها وجود دارد نشان می‌دهد که پس از این همه آبدهی چنین اتفاقی متوجه دو سد مذکور نشده است.
وی بیان کرد: در فاصله ۵۰۰ متری پشت سد مطلقا چشمه نمکی وجود ندارد، اما در پایین دست سد وجود دارد که از همان سال ۱۳۷۳ این مهم مشاهده شد و در گزارش‌ها آمده و راهکار‌های علاج بخشی اش دیده شده است.
معاون اجرایی طرح سد و نیروگاه چمشیر گچساران با تاکید بر اینکه تکیه گاه راست سد بر روی نمک مطلقا قرار ندارد و روی سنگ آهک است تصریح کرد: در نهایت آبگیری سد باعث بهبودی کیفیت آب خواهد شد.
فاضل نگاه به یک نکته دیگر را ضروری دانست و تاکید کرد: اینکه گفته شده سد مجوز زیست محیطی ندارد نیز کذب محض است.
معاون اجرایی طرح سد و نیروگاه چمشیر گچساران گفت: به همه مردم اطمینان خاطر می‌دهیم که این پروژه بابت کیفیت آب مشکل ایجاد نخواهد کرد.
وی ادامه داد: این سد منافع زیادی برای استان و کشور دارد و انتظار توجه بیشتر مسئولان برای بحث منابع مالی و اعتباری اش وجود دارد.
فاضل بیان کرد: درب شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران باز است و افراد قبل از هر اظهار نظری از نزدیک می‌توانند از سد بازدید کنند و هر اطلاعاتی خواستند در اختیارشان قرار می‌گیرد.
معاون اجرایی طرح سد و نیروگاه چمشیر گچساران ابراز داشت: مشابهتی که این سازند با سد کوثر و مارون دارد و فاصله کمی که میان این سد‌ها وجود دارد نشان می‌دهد که پس از این همه آبدهی چنین اتفاقی متوجه دو سد مذکور نشده است.
وی بیان کرد: در فاصله ۵۰۰ متری پشت سد مطلقا چشمه نمکی وجود ندارد، اما در پایین دست سد وجود دارد که از همان سال ۱۳۷۳ این مهم مشاهده شد و در گزارش‌ها آمده و راهکار‌های علاج بخشی اش دیده شده است.
معاون اجرایی طرح سد و نیروگاه چمشیر گچساران با تاکید بر اینکه تکیه گاه راست سد بر روی نمک مطلقا قرار ندارد و روی سنگ آهک است تصریح کرد: در نهایت آبگیری سد باعث بهبودی کیفیت آب خواهد شد.
فاضل نگاه به یک نکته دیگر را ضروری دانست و تاکید کرد: اینکه گفته شده سد مجوز زیست محیطی ندارد نیز کذب محض است.
معاون اجرایی طرح سد و نیروگاه چمشیر گچساران گفت: به همه مردم اطمینان خاطر می‌دهیم که این پروژه بابت کیفیت آب مشکل ایجاد نخواهد کرد.
وی ادامه داد: این سد منافع زیادی برای استان و کشور دارد و انتظار توجه بیشتر مسئولان برای بحث منابع مالی و اعتباری اش وجود دارد.
فاضل بیان کرد: درب شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران باز است و افراد قبل از هر اظهار نظری از نزدیک می‌توانند از سد بازدید کنند و هر اطلاعاتی خواستند در اختیارشان قرار می‌گیرد.
پاسخ به ادعای زیان کشاورزان
زیان به کشاورزان این مناطق یکی دیگر از موضوعاتی است که توسط افراد مخالف سد مطرح شده در این خصوص هم سرپرست تیم نظارتی سد چمشیر توضیح داد که رودخانه زهره در حال حاضر مخصوصا در فصول کم آبی و در فصل تابستان کیفیت مناسبی ندارد و بر اساس اندازه گیری‌ها "ای سی" بالای ۴ هزار وارد دشت خوزستان می‌شود.(توضیح : "ای سی "به معنی هدایت اکتریکی (به انگلیسی EC, ec مخفف Electrical Conductivity است، به معنای مقدار املاح هادی موجود در آب یا مقدار شوری محلول غذایی در سیستم هیدروپونیک است)
ساسان بهزادی افزود: آبگیری سد و تشکیل مخزن با نگه داشت حجم عمده آب که ناشی از سیلاب و روان آب‌های سیلابی است و کیفیت بهتری دارد و مخلوط کردن آن با دبی پای رودخانه که کیفیت پایین تری دارد حاصل این اختلاط آب با کیفیت بهتری به پایین دست خواهد داد.
وی تاکید کرد: به طور قطع کشاورز پایین دست از محل دبی پایداری که در فصل خشک تحویل خواهد گرفت از محل بهبود کیفیت کشاورز نفع خواهد کرد.
سرپرست تیم نظارتی سد چمشیر بیان کرد: یکی دیگر از مشکلاتی که برای این سد مطرح شده بود این است کیفیت آب ورودی به مخزن سد پایین است و نظر مشاور طرح در این باره آشکار می‌کند که کیفیت آب ورودی به مخزن سد در دبی‌های پایه کیفیت اش به گونه‌ای است که می‌توان به آن بهبود بخشید.
وی ادامه داد:، اما نکته مهمی که وجود دارد این است که اختلاف آب با کیفیت مناسب و حجم عمده‌ای که ناشی از سیلاب است با دبی‌های پایه که کیفیت کمتری دارند حاصل و ترکیب آن‌ها باعث می‌شود که دریاچه ما آب به مراتب با کیفیت تری نسبت به رژیم کنونی رودخانه داشته باشد.
وی در خصوص ادعایی در خصوص قرارگیری ۷۰ درصد از مساحت مخزن سد بر روی سازند گچساران و با توجه به اینکه گچ یکی از واحد‌های اصلی تشکیل دهنده سازند گچساران است، انحلال گچ باعث تشدید شوری آب ذخیره شده در مخزن سد می شود نیز گفت: مخزن سد ما سطح در تماسش با سازند گچساران عددی حدود ۳۵ درصد است و مابقی سد روی سازند‌های میشان و سازند اقاجاری که از سازند ماسه سنگ تشکیل شده است.
سرپرست تیم نظارتی سد چمشیر بیان کرد: بستر کم نفوذپذیر رودخانه که رسوبات دانه ریز دریاچه‌ای دارند.
بهزادی ابراز داشت: به لحاظ انحلال گچ موارد مشابهی وجود دارد که سد کوثر در همین استان مخزن سد آن بالای ۹۰ درصد بر روی سازند گچساران قرار گرفته و کیفیت آب هیچ آسیبی ندیده است.
وی تاکید کرد: از نظر علمی مقدار انحلال گچ در آب عددی در حد ۲ گرم در لیتر خواهد بود، گچ خیلی سریع در آب اشباع و بیشتر از آن نمی‌تواند حل کند و انحلال گچ باعث شوری آب نمی‌شود.
وی همچنین با اشاره به ایراد دیگر مخالفان ایحاد سد در خصوص تشدید شوری توسط پدیده تبخیر از سطح آزاد آب مخزن سد، گفت:وقتی که دریاچه می‌سازیم در معرض آفتاب قرار می‌گیرد و تبخیر وجود دارد، اما عدد تبخیر مان نسبت به حجم مخزن زیاد نیست.
سرپرست تیم نظارتی سد چمشیر ابراز داشت: مجموع تبخیر مان بر مبنای محاسبات متوسط سالیانه زیر ۱۰۰ میلیون متر مکعب خواهد بود.
بهزادی ادامه داد: وجود یک پهنه شور در بستر رودخانه زهره که در حدود ۲ کیلومتری پایین دست محل سد چمشیر و در مرز بین سازند‌های میشان و گچساران یکی دیگر از ایراد‌های وارد به ایجاد سد بوده است.
وی تصریح کرد: در پایین دست محور سد حدود ۲ و نیم کیلومتری یک پهنه‌ای وجود دارد که زه آب‌های شور مربوط به عمق زیاد به سطح زمین می‌رسد و رودخانه را متاثر می‌کند و این امر واقعی است، اما با کنترل دبی و تامین دبی پایدار و حداقل دبی که بتواند کیفیت را اصلاح کند، این امر مرتفع خواهد شد.
زیان به کشاورزان این مناطق یکی دیگر از موضوعاتی است که توسط افراد مخالف سد مطرح شده در این خصوص هم سرپرست تیم نظارتی سد چمشیر توضیح داد که رودخانه زهره در حال حاضر مخصوصا در فصول کم آبی و در فصل تابستان کیفیت مناسبی ندارد و بر اساس اندازه گیری‌ها "ای سی" بالای ۴ هزار وارد دشت خوزستان می‌شود.(توضیح : "ای سی "به معنی هدایت اکتریکی (به انگلیسی EC, ec مخفف Electrical Conductivity است، به معنای مقدار املاح هادی موجود در آب یا مقدار شوری محلول غذایی در سیستم هیدروپونیک است)
ساسان بهزادی افزود: آبگیری سد و تشکیل مخزن با نگه داشت حجم عمده آب که ناشی از سیلاب و روان آب‌های سیلابی است و کیفیت بهتری دارد و مخلوط کردن آن با دبی پای رودخانه که کیفیت پایین تری دارد حاصل این اختلاط آب با کیفیت بهتری به پایین دست خواهد داد.
وی تاکید کرد: به طور قطع کشاورز پایین دست از محل دبی پایداری که در فصل خشک تحویل خواهد گرفت از محل بهبود کیفیت کشاورز نفع خواهد کرد.
سرپرست تیم نظارتی سد چمشیر بیان کرد: یکی دیگر از مشکلاتی که برای این سد مطرح شده بود این است کیفیت آب ورودی به مخزن سد پایین است و نظر مشاور طرح در این باره آشکار می‌کند که کیفیت آب ورودی به مخزن سد در دبی‌های پایه کیفیت اش به گونه‌ای است که می‌توان به آن بهبود بخشید.
وی ادامه داد:، اما نکته مهمی که وجود دارد این است که اختلاف آب با کیفیت مناسب و حجم عمده‌ای که ناشی از سیلاب است با دبی‌های پایه که کیفیت کمتری دارند حاصل و ترکیب آن‌ها باعث می‌شود که دریاچه ما آب به مراتب با کیفیت تری نسبت به رژیم کنونی رودخانه داشته باشد.
وی در خصوص ادعایی در خصوص قرارگیری ۷۰ درصد از مساحت مخزن سد بر روی سازند گچساران و با توجه به اینکه گچ یکی از واحد‌های اصلی تشکیل دهنده سازند گچساران است، انحلال گچ باعث تشدید شوری آب ذخیره شده در مخزن سد می شود نیز گفت: مخزن سد ما سطح در تماسش با سازند گچساران عددی حدود ۳۵ درصد است و مابقی سد روی سازند‌های میشان و سازند اقاجاری که از سازند ماسه سنگ تشکیل شده است.
سرپرست تیم نظارتی سد چمشیر بیان کرد: بستر کم نفوذپذیر رودخانه که رسوبات دانه ریز دریاچه‌ای دارند.
بهزادی ابراز داشت: به لحاظ انحلال گچ موارد مشابهی وجود دارد که سد کوثر در همین استان مخزن سد آن بالای ۹۰ درصد بر روی سازند گچساران قرار گرفته و کیفیت آب هیچ آسیبی ندیده است.
وی تاکید کرد: از نظر علمی مقدار انحلال گچ در آب عددی در حد ۲ گرم در لیتر خواهد بود، گچ خیلی سریع در آب اشباع و بیشتر از آن نمی‌تواند حل کند و انحلال گچ باعث شوری آب نمی‌شود.
وی همچنین با اشاره به ایراد دیگر مخالفان ایحاد سد در خصوص تشدید شوری توسط پدیده تبخیر از سطح آزاد آب مخزن سد، گفت:وقتی که دریاچه می‌سازیم در معرض آفتاب قرار می‌گیرد و تبخیر وجود دارد، اما عدد تبخیر مان نسبت به حجم مخزن زیاد نیست.
سرپرست تیم نظارتی سد چمشیر ابراز داشت: مجموع تبخیر مان بر مبنای محاسبات متوسط سالیانه زیر ۱۰۰ میلیون متر مکعب خواهد بود.
بهزادی ادامه داد: وجود یک پهنه شور در بستر رودخانه زهره که در حدود ۲ کیلومتری پایین دست محل سد چمشیر و در مرز بین سازند‌های میشان و گچساران یکی دیگر از ایراد‌های وارد به ایجاد سد بوده است.
وی تصریح کرد: در پایین دست محور سد حدود ۲ و نیم کیلومتری یک پهنه‌ای وجود دارد که زه آب‌های شور مربوط به عمق زیاد به سطح زمین می‌رسد و رودخانه را متاثر می‌کند و این امر واقعی است، اما با کنترل دبی و تامین دبی پایدار و حداقل دبی که بتواند کیفیت را اصلاح کند، این امر مرتفع خواهد شد.
