جلال شیری، معاون پژوهش و فناوری دانشگاه تبریز با اشاره به طرحها و همکاریهای پژوهشی دانشگاه با سازمان محیطزیست، خواستار گسترش این همکاریها در سطح کشور و حمایت سازمان از طرحهای دانشگاه تبریز شد.
در بخش دیگری از این نشست، رئیس دانشکده برنامهریزی و علوم محیطی با تأکید بر توانمندی آزمایشگاه هواشناسی ماهوارهای بر پایش آلایندههای اتمسفری و سامانههای جوی حاوی گرد و غبار گفت: این آزمایشگاه میتواند دیگر پدیدههای زیست انسانی و زیستمحیطی از جمله گرمایش و آتشسوزی جنگلها و وقوع بارانهای سیلابی در داخل محدوده شهری و مناطق مسکونی را نیز پایش و رصد کند.
بهروز ساری صراف با تاکید بر رایزنی و دیپلماسی علمی از مسؤولان سازمان حفاظت محیط زیست خواستار رفع انسداد (تحریم) مسیرهای دریافت اطلاعات هواشناسی و نرم افزارهای مربوطه از طریق وزارت امور خارجه و سایر مراجع بینالمللی شد و تصریح کرد: این اطلاعات دقیقا در مسیر اهداف بشردوستانه بوده و میتواند علاوه بر حل مشکلات داخلی به حل مشکلات زیستمحیطی کشورهای همسایه نیز کمک کند.
وی در خاتمه یادآور شد: در حال حاضر این آزمایشگاه میتواند هشت مسیر ماهواره را از حدود بیست مسیر دریافت اطلاعات هواشناسی دریافت نماید.
طراحی وبسایت برای همه شهرهای ایران
هاشم رستمزاده عضو هیأت علمی دانشکده برنامهریزی و علوم محیطی دانشگاه تبریز و طراح و برنامهریز سامانه NRT با اشاره به فرآیند فعالیت این سامانه گفت: آزمایشگاه آبوهوا شناسی دانشگاه تبریز برای اولین بار در کشور توانسته است آلودگیهای هوا را با استفاده از دادههای ماهوارهای بلادرنگ (NRT) برای تمام نقاط ایران دریافت کرده و بهصورت دادههای تفکیک شده برای هر شهر در اختیار کارشناسان سازمان محیطزیست قرار دهد.
رستمزاده با اشاره به مزایای متعدد این برنامه بیان داشت: در حال حاضر این آزمایشگاه برای بیش از یکهزار نقطه در ایران ایستگاه مجازی ایجاد کرده است دادههای بهدست آمده با استفاده از شاخص AQI محاسبه شده و بر اساس این شاخص در وبسایت به نمایش درمیآید.
وی اضافه کرد: بخش دیگری از این وبسایت نمودار 24 ساعته برای هر ایستگاه نمایش داده میشود. کاربران میتوانند دادهها را بهصورت جداول متنی مستقیم برای هر 24 ساعت و برای تمام عناصر دریافت کنند. همچنین این وبسایت این توانایی را دارد که دادهها را بر اساس طبقهبندی AQI در ۶ بخش (پاک، قابلقبول، ناسالم برای گروههای سنی، ناسالم، بسیار ناسالم و خطرناک) نمایش دهد.
عضو هیأت علمی دانشگاه تبریز با اشاره به اینکه وبسایت برای همه شهرهای ایران طراحی شده است، افزود: آلایندههای NO2 ,SO2 ,O3وCO ,CO2 ,PM2.5 و نهایتاً PM10 در این وبسایت در اختیار کاربران قرار میگیرد و نتایج حاصل از دریافت و آنالیز دادهها در این آزمایشگاه بهصورت یک وبسایت در اختیار کاربران قرار گرفته است که آدرس وبسایت lcsat.ir میباشد.
طراح و برنامهریز این سامانه با اشاره به مزایای اقتصادی و اجرائی این سامانه متذکر شد: هزینه ایجاد ایستگاه زمینی برای سنجش آلودگی هوا و مانیتورینگ آن برای هر ایستگاه به گفته مسؤولان بیش از ۲۰ میلیارد ریال میباشد که علاوهبر آن هزینههای سالانه نگهداری دادهها و نیز ارسال آن به مراکز پایش مشکلات جانبی را برای نگهداری این ایستگاهها ایجاد میکند این در حالی است که در سامانه ابداعی دانشگاه تبریز در حال حاضر برای بیش از یکهزار نقطه در همه مناطق ایران ایستگاه مجازی ایجاد شده است و این توانایی نیز وجود دارد که این نقاط به ۱۵۰۰ نقطه نیز برسند و این سیستم طراحی شده برای آزمایشگاه به صورت اتوماتیک، هوشمند و با استفاده از یک شبکه اینترنتی قوی میباشد و نیروی انسانی فقط در بخش طراحی و ساماندهی الگوریتمها سیستم را کمک میکند و دادههای نیمه بلادرنگ ماهوارهای (دریافت در کمتر از دو ساعت) در سیستم کامپیوتری آزمایشگاه ذخیره پردازش و استخراج میکند و کارکرد این سیستم به صورت ۲۴ ساعته شبانهروزی و میزان صحت و اعتبار دادهها بیش از ۹۰ درصد با دادههای ایستگاه زمینی مطابقت دارد.
رستمزاده با اشاره به اینکه این طرح با مساعدت مالی مسؤولان دانشکده و دانشگاه اجرا شده است و میتواند در آینده قابلیتهای متعدد این سامانه در زمینههای پایش بارندگی، سیلاب، گرمایش جنگلها و آتشسوزی جنگل و سایر موارد مورد استفاده سازمان های متولی قرار گیرد، افزود: فاز اول این طرح در بخش آلاینده های هوا کاربرد دارد و لازم است سازمان حفاظت محیط زیست کشور بعنوان متولی اصلی پایش آلایندگی هوا و سایر برنامه ریزان امور مدیریت شهری حمایتهای لازم را از این طرح بهعمل آورند چون با توجه به هزینههای جاری نگهداری این سیستم آزمایشگاه تنها تا ۶۰ روز آینده امکان ادامه حیات دارد و در صورت عدم حمایت توسط دانشگاه یا محیطزیست ادامه کار سیستم برای بعد از عید ۱۴۰۲ امکانپذیر نمیباشد.
در ادامه نمونههایی از دادهها در جلسه ارائه و میزان اعتبار آنها بهصورت آنلاین توسط کارشناسان محیط زیست از چند نقطه شهر و کشور صحت سنجی گردید و نتایج بیش از ۹۰درصد با اطلاعات ایستگاههای زمینی مطابقت داشت.
مرادی، معاون پژوهشی سازمان حفاظت محیط زیست کشور ضمن تجلیل و تحسین اقدامات پژوهشی و فناورانه دانشگاه تبریز در حوزه محیط زیست مخصوصا سامانه پایش آلایندههای هوا خاطرنشان کرد: ضروری است در کمیتههای فنی و پایش آلایندههای شهرهای بزرگ مخصوصا تهران این سامانه مورد استفاده قرار گیرد، از اینرو در کمیته آتی با حضور معاونان محیط زیست انسانی و معاون اجرایی سازمان مراحل نهایی حمایت از این طرح بررسی و اقدامات لازم در این حوزه صورت گیرد.