چطور با عصبانیت منفی مقابله کنیم؟ / اسلایدی

به تعبیر امیرالمومنین ‌علیه‌السلام وقتی عصبانیت برای امور پست و بی‌ارزش دنیا باشد؛ خشمی مذموم است که کلید همه شرهاست. در ادامه خشم منفی را بررسی کردیم.

یکی از قوای نفسانی‌انسان، قوه غضب است که در مواردی مثبت و گاهی منفی می‌شود. خشم مثبت، خشمی است با ارزش که با اختیار عقل و از روی اعتقاد رخ می‌دهد. مانند خشم برای احقاق حق خود یا مظلومان، و خشم در مقابل دشمنان و کفار. اما در خشم منفی، فرد اختیار و بصیرت و مهار نفسش را از کف داده و کنترلی روی احساس و عقل خود ندارد. به تعبیر امیرالمومنین ‌علیه‌السلام وقتی عصبانیت برای امور پست و بی‌ارزش دنیا باشد؛ خشمی مذموم است که کلید همه شرهاست. در ادامه خشم منفی را بررسی کردیم.

عوامل عصبانیت

تکبر و خودبزرگ‌بینی (الخصال‏،ج‏1،ص6)
کینه‌توزی (غررالحکم،ص37،قصار583)
حرص و دنیادوستی (اخلاق در قرآن،ج3،ص391)
جهالت و قضاوت‌های عجولانه (غررالحکم،ص677، قصار102)

پیامدهای خشم و غضب

آشکار شدن عیوب (غررالحکم،ج3،ص257)
تهمت زدن‌و‌دشنام دادن (الاختصاص،ص243)
نزدیک شدن بدیها و دورشدن خوبی‌ها (غررالحکم،ج3،ص257)
كلید همه بدى‌ها (کافی، ج2، ص303)
ناکارآمدی فکر، عقل و استدلال (بحارالانوار، ج73، ص226)
فاسد شدن ایمان (کافی، ج2، ص303)
آغازش دیوانگى و آخرش پشیمانى(غررالحکم،ص165، قصار5)
برگشت کیفر خشم به خود فرد (تصنیف غررالحکم، ص302)

آثار و فواید کنترل خشم

برخورداری از آرامش و ایمان (نهج‌الفصاحه،ح2778)
افزودن بر عزت در دنیا و آخرت (کافی،ج2،ص110)
آراسته شدن به خوبیها (تحف‌العقول، ص16)
امنیت در قیامت (بحارالانوار، ج74، ص46)
پیروزی در مقابل دشمن(کنزالفوائد، ص147)
هم‌نشینى با نیكان(تحف‌العقول، ص16)
پنهان شدن عیوب(الکافی، ج2، ص303)
امان از عذاب الهی(بحارالانوار،ج70، ص280)

راههای درمان عصبانیت

وضو گرفتن با آب سرد و غسل کردن (نهج‌الفصاحه،ح660)
قبول کردن عذر دیگران (غررالحکم، ج4،ص607)
بردباری‌در مقابل رفتار ناپسند دیگران (غررالحکم، ج5، ص333)
تغییر حالات ظاهری از نشسته به‌ایستاده و برعکس (بحارالانوار،ج73،ص264)
دشمنی‌نکردن با دیگران (معراج‌السعاده،ص238)
گفتن اعوذ بالله من‌ الشیطان‌الرجیم (اعراف،201)
سجده کردن (المحجه‌البیضاء، ج5، ص308)
گفتن ذکر یونسیه(انبیاء،87)
چشم‌پوشی و گذشت (شوری،37)