به گزارش تابناک قم، فاطمه فردوسی زاده نائینی متخصص دندانپزشکی کودکان در رابطه با زمان رویش دندان‌های شیری در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: رویش اولین دندان‌های شیری در سن شش ماهگی بوده و روند رویش دندان‌های شیری تا سن ۲۴ ماهگی کامل می‌شود.
وی با بیان اینکه دندان‌های قدامی فک پایین نوزاد اولین دندان‌های شیری هستند که رویش می‌کنند، ادامه داد: زمان رویش دندان‌های شیری به صورت متغیر از ۴ ماهگی تا ۱۸ ماهگی است و تأخیر شروع رویش اولین دندان‌های شیری تا این زمان طبیعی محسوب می‌شود؛ تعداد دندان‌های شیری ۲۰ و دندان‌های دائمی ۳۲ عدد با احتساب ۴ دندان عقل است.
فردوسی‌زاده عنوان کرد: شروع رویش دندان‌های دائمی در کودکان ۶ سالگی است که این زمان رویش ممکن است همانند دندان‌های شیری متغیر باشد؛ معمولاً در کودکانی که دندان‌های شیری دیرتر از معمول رویش می‌کند دندان‌های دائمی آن‌ها نیز از این قانون مستثنی نیستند و تأخیر رویش را در دندان های دائمی آن‌ها خواهیم داشت.
مادران قبل از بارداری پوسیدگی دندان‌ها را درمان کنند
وی در رابطه با رعایت اصول بهداشتی و نگه‌داری دندان‌های شیری اضافه کرد: مادران حتماً قبل از اقدام به بارداری باید تمامی دندان‌های پوسیده خود را درمان کنند چون پوسیدگی عامل میکروبی دارد و مانند تمام بیماری‌ها با منشأ میکروبی قابل سرایت است.
فردوسی‌زاده اظهار کرد: وقتی مادران تعداد دندان‌های خراب زیادی دارند فعالیت میکروب‌های پوسیدگی زا و تعداد این میکروب‌ها در دهانشان بیشتر است و بنابراین به‌راحتی این میکروب‌ها را به نوزاد تازه متولد شده هدیه می‌دهند.
این متخصص دندانپزشکی کودکان یادآور شد: به والدین توصیه می‌شود شروع فرایند پاک‌سازی دهان قبل از رویش دندان‌ها به‌صورت معمول انجام شود و برای این کار باید با دستمال تمیز مرطوب لثه‌های نوزاد بعد از شیر خوردن به‌خصوص قبل‌از خواب تمیز شود؛ با شروع رویش دندان‌های شیری با استفاده از مسواک انگشتی باید مرتب سطح دندان‌های کودک تمیز شوند.
وی تاکید کرد: بعد از یک سالگی والدین باید از مسواک مخصوص کودک برای مسواک زدن استفاده کنند؛ ضمناً استفاده از خمیر دندان برای کودک هیچ‌گونه ممنوعیتی ندارد فقط مقدار خمیردندان در این سنین اهمیت دارد بدین صورت که استفاده از خمیردندان کودکان فلورایددار از سن یک‌سالگی تا ۲ و نیم سالگی به‌اندازه دانه برنج و یک بار در روز باشد. خوردن این مقدار خمیر دندان برای کودک هیچ‌گونه مشکلی به وجود نمی‌آورد.
این مدرس دانشگاه بیان کرد: اگر کودکی در سن یک تا ۲ و نیم سالگی پوسیدگی دندانی دارد بهتر است تعداد دفعات مسواک زدن افزایش یابد؛ همچنین والدین توجه داشته باشند ترجیحاً برای فرزندشان از خمیردندان کودکان فلورایددار شب‌ها قبل خواب استفاده کنند و برای دفعات دیگر مسواک زدن در طول روز از خمیردندان کودکان بدون فلوراید استفاده شود.
وی ادامه داد: مقدار استفاده از خمیردندان فلورایددار برای کودکان در بازه سنی ۲ و نیم تا ۶ سالگی باید به اندازه نخودفرنگی و یک‌بار در هر روز باشد و همچنین برای بقیه دفعات مسواک زدن کودک در این سنین از خمیردندان کودکان بدون فلوراید استفاده شود.
شیر شبانه کودک بعد از رویش دندان شیری قطع شود
این متخصص دندانپزشکی کودکان، افزود: توصیه می‌شود بعد از رویش دندان‌های شیری، شیر شبانه کودک قطع شود چرا که شیر پشت دندان‌های جلویی کودک باقی‌مانده و باعث شروع پوسیدگی در دندان‌ها می‌شود؛ در مقالات هم به این مسئله تاکید شده که نوزاد بعد از چهارده ماهگی نباید بیشتر از ۷ وعده شیر فقط در طی روز بخورد و تمامی مقالات قطع شیر شبانه را با رویش دندان های شیری اکیدا توصیه می‌کنند.
فردوسی زاده گفت: بهتر است والدین با رویش دندان‌های شیری فرزندشان را نزد دندانپزشک کودکان برای چکاپ و دریافت آموزش‌های بهداشتی و تغذیه‌ای بیاورند؛ این چکاپ‌های دوره‌ای اهمیت زیادی دارد، زیرا کودک به‌مرور با محیط دندانپزشکی آشنا می‌شود و اگر نیاز به درمان داشته باشد بدون ترس همراهی می‌کند اما زمانی که کودک با دندان دردناک و عفونی در سن بالای سه سال مراجعه کند ترس بیشتری از محیط جدید خواهد داشت.
وی با تاکید بر اینکه توصیه می‌شود تا هشت سالگی والدین برای کودک مسواک بزنند چرا که کودکان در این سنین توانایی کافی ندارند، گفت: دندان‌های شیری از نظر والدین خیلی حائز اهمیت نیست و اکثر مراجعه‌کنندگان با تصور اینکه این دندان‌ها همگی از سن هفت سالگی می‌افتند برای درمان دندان‌های شیری اقدام نمی‌کنند و همین‌طور اهمیت بهداشت دهان را در این سنین جدی نمی‌گیرند
نقص تکامل دندان‌های دائمی با وجود پوسیدگی دندان‌های شیری
فردوسی زاده با اشاره به اهمیت دندان‌های شیری در سلامت دندان‌های دائمی کودک، اظهار کرد: پوسیدگی دندان‌های شیری می‌تواند باعث ایجاد عفونت و التهاب شود و با توجه به اینکه جوانه دندان‌های دائمی از زمان تولد تا ۱۲ سالگی در زیر دندان‌های شیری در حال تکامل هستند، عفونت دندان‌های شیری باعث نقص در تکامل دندان‌های دائمی زیرین می‌شود.
وی اضافه کرد: همه دندان‌های شیری هم‌زمان نمی‌افتند که دندان‌های دائمی به‌صورت یک‌جا رویش کنند؛ بنابراین اگر دندان‌های شیری خلفی به‌دلیل پوسیدگی و عفونت محکوم به کشیدن شوند و فضا نگه‌دار استفاده نشود فضای دندان دائمی که قرار است ۱۲ سالگی رویش کند بسته می‌شود و بعدها دندان دائمی مذکور کج درمی‌آید یا به‌صورت نهفته باقی می‌ماند و کودک نیاز به درمان‌های پیچیده‌تر ارتودنسی و جراحی خواهد داشت.
این متخصص دندانپزشکی کودکان، عنوان کرد: جوانه دندان دائمی که زیر دندان‌های شیری در حال تکامل است به‌دلیل عفونت ناشی از پوسیدگی دندان شیری می‌تواند دچار مشکلاتی از قبیل نقص و توقف تکاملی و در نتیجه عدم تشکیل دندان دائمی و همچنین انحراف مسیر رویش دندان دائمی شود.
وی تصریح کرد: پوسیدگی دندان‌های شیری باعث حفره دار شدن دندان‌ها شده و کودک هنگام جویدن غذا دچار درد می‌شود زیرا غذا در این حفره‌ها گیر می‌کند و باعث تحریک عصب دندان می‌شود و لذا کودک به‌مرور دچار سوءتغذیه و مشکلات گوارشی، بی‌نظمی دندان‌ها و اختلال تکلم خواهد شد؛ همچنین با توجه به اینکه یکسری از دندان‌های دائمی در سن ۶ سالگی رویش می‌کنند با قرار گرفتن در کنار دندان‌های شیری آسیب دیده دچار پوسیدگی‌های جبران ناپذیری می‌شوند.
فردوسی زاده با بیان اینکه پوسیدگی در واقع از دست رفتن بافت معدنی دندان به‌دلیل اسیدی شدن محیط دهان است، گفت: اسید بزاق به‌دلیل مصرف غذاهای ترش مستقیماً افزایش می‌یابد و از طرفی میکروب‌های دهان غذاهای شیرین را متابولیزه کرده و باعث تولید اسید در دهان می‌شوند، بنابراین همه غذاهای حاوی کربوهیدرات و غذاهای ترش از طریق ایجاد اسید در دهان باعث ایجاد پوسیدگی می‌شوند.
عادت ریزه‌خواری سرعت پوسیدگی دندان‌ها را افزایش می‌دهد
وی ادامه داد: بزاق دهان برای برطرف کردن محیط اسیدی دهان نیاز به زمانی حدود سی دقیقه تا یک ساعت دارد و در صورتی‌که فرد عادت به ریزه خواری دارد به بزاق دهان فرصت برای برطرف کردن شرایط اسیدی را نمی‌دهد و دندان‌ها دائماً در تماس با اسید هستند و همین مسئله باعث تسریع روند پوسیدگی دندان‌ها می‌شود.
این متخصص دندانپزشکی کودکان تاکید کرد: داروها و همچنین اضطراب مستقیماً روی میزان بزاق تأثیر می‌گذارد و عملکرد شویندگی بزاق کاهش می‌یابد و باعث افزایش سرعت پیشرفت پوسیدگی دندان‌ها می‌شود.
وی در رابطه با اهمیت فلوراید تراپی یادآور شد: پوسیدگی یعنی از دست رفتن محتوای معدنی دندان، در حالی که با انجام فرایند فلوراید تراپی یون‌های فلوراید وارد ساختمان معدنی دندان می‌شوند و مقاومت دندان را نسبت‌به حل شدن در برابر اسید بیشتر می‌کنند؛ بنابراین فلوراید تراپی باعث کاهش سرعت پوسیدگی می‌شود.
فردوسی زاده با بیان اینکه فلوراید تراپی مکمل روش‌های بهداشتی مثل مسواک زدن و نخ دندان کشیدن است و به‌تنهایی تأثیر کم‌تری خواهد داشت، تصریح کرد: فلوراید تراپی باید به‌صورت مداوم انجام شود؛ زمان تکرار دفعات فلوراید تراپی در کودکان بستگی به عوامل زیادی از جمله تغذیه‌ی کودک، میزان پوسیدگی‌های دندان‌ها، سلامت بدنی و روحی کودک دارد.
