تابناک تهران گزارش می‌دهد؛
تابناک تهران- امامزاده‌ای در چند کیلومتری جاده بهشت زهرا مورد حمله معتادان و دزدانی است که برای خرج روزانه خود متوسل به شیرآلات و کابل‌های مسی آن شده اند؛ امامزاده‌ای که غربت آن چندسالی است از نگاه مسئولان اوقاف و امور خیریه دور شده است.
به گزارش خبرنگار تابناک تهران؛ حدود دو سال پیش بود که سازمان اوقاف و امور خیریه دست به تخریب چند ده امامزاده زد، امامزادگانی که شجره نامه مشخصی نداشتند و اوقاف به دنبال تایید نسب آن ها بود.
اما امامزاده کیست؟
امامزاده به شخصی گفته می شود که فرزند یکی از ائمه اطهار(علیهم‌السلام) باشد یا نسبش با یک یا چند واسطه از سمت پدری به آنها برسد.
چرا در ایران امامزاده داریم؟
نگاه به تاریخ تشیع به ما می گوید: امامزاده‌ها و سادات علوی در چند مرحله وارد ایران شده‌اند. بار اول در زمان حکومت حجاج بن یوسف بود که شیعیان زیادی همراه گروهی از امامزاده‌ها که از ظلم او فراری بودند وارد ایران شدند. بار دوم در دوران ولایت‌عهدی امام رضا(ع) بود که گروهی از شیعیان و امامزاده‌ها همراه حضرت و سپس همراه کاروان حضرت معصومه(س) به ایران آمدند.
بار سوم در زمان قیام علویون بر ضد بنی‌عباس بود که به‌دلیل آزارهای بنی‌عباس ناگزیر شدند به کشورهای شرقی از جمله ایران پناه ببرند. اما بیشترین تعداد امامزاده‌هایی که در کشور از دنیا رفته و دفن شده‌اند، حدود سال 250 هجری (دوران حسن بن زید) به ایران آمده‌اند».
آن طور که ابن اسفندیار در کتاب «تاریخ طبرستان» نوشته در اواسط سال 253 هجری قمری به عدد برگ درختان، سادات علوی و بنی‌هاشم از حجاز، اطراف شام و عراق خدمت حسن بن زید رسیدند.
ورود امام رضا (ع) به نیشابور و سیل حضور سادات علوی در ایران
ارادت و عشق شیعیان ایران به ائمه اطهار و سادات علوی باعث شد تا سادات و نوادگان ائمه اطهار با آسودگی خاطر به ایران سفر کنند.
نمونه ارادت زیاد شیعیان ایران به اهل بیت (ع) را می توان در استقبال پرشور مردم نیشابور از امام رضا (ع) دانست.وجود پربرکتی که قدوم مبارکشان زمینه ورود تعداد دیگری از امامزاده‌ها به ایران را فراهم کرد. این مراسم به‌گونه‌ای بود که محدث قمی روایت کرده 24 هزار نفر با قلمدان‌های مرصع خود حدیث مهم «سلسله‌الذهب» را ثبت کردند.
از آن زمان بود که باب ورود بسیاری از سادات علوی به ایران باز شد.
چرایی بیشترین حضور سادات علوی در شمال کشور
اگر آماری به تعداد امامزادگان کشور و تراکم آن ها بیندازید متوجه می شوید که بیشترین امامزادگان کشور در مناطق شمالی واقع شده اند؛ یعنی منطقه علوی نشین طبرستان؛ تراکم امامزادگان در شهرهای مرکزی و جنوبی کشور کمتر است. البته امامزاده‌هایی که در شهرهای شمالی ایران دفن شده‌اند، در دوره‌های مختلفی به کشور ما آمده‌اند؛ حکومت علویون در طبرستان عامل و انگیزه دیگری بود که به مهاجرت امامزادگان و نوادگان اهل بیت(علیهم‌السلام) از حجاز و عراق انجامید؛ در طول قرن های اول تا چهارم هجری علویون در شمال ایران که آن زمان طبرستان نام داشت حکومتی تشکیل دادند و فضای امن آن منطقه باعث شد تعداد بسیاری از امامزاده‌ها به آنجا هجرت کنند.». آن‌گونه که غلبه نسبی شیعیان در ایران مرکزی عامل دیگر مهاجرت بود.
نوسازی امامزادگان پس از پیروزی انقلاب
به گزارش خبرنگار تابناک تهران؛ بعد از پیروزی انقلاب اسلامی تمامی اماکن متبرکه، در چارچوب طرح جامع؛ نوسازی و بازسازی شدند. در حال حاضر امامزاده ها به وسیله هیأت امنایی مرکب از ۳ تا ۵ عضو اصلی و ۲ عضو علی البدل اداره می شود.
آمار امامزادگان در کشور و پایتخت
به گفته احمد شرفخانی معاون فرهنگی سازمان اوقاف و امور خیریه کشور تعداد بقاع و امامزاده به ثبت رسیده در کشور 8 هزار باب است و مجموع موقوفات کشور هم 100 هزار مورد و رقبات آن ها بیش از 130 هزار واحد است. از این میان بیش از 300 امامزاده در استان تهران وجود دارد که 80 بقعه از این مجموعه شاخص هستند.
درآمد امامزادگان از چه منابعی تامین می‌شود؟
غبارروبی، فروش طلاهای اهدایی مردم، عایدی موقوفات، فروش اجناس مازاد که از سوی زائران اهدا می شوند (نظیر فرش، لوستر، لامپ، استکان، نعلبکی، قاب و اشیای عتیقه، ظروف دیگر و...) حق الدفن (اگر قبرستان داشته باشند)، عایدی زائرسراها و اهدایی مؤسسات و افراد خیر از جمله درآمدهای امامزاده ها هستند. از کل درآمد امامزاده ها، ۱۰ درصد به حساب خزانه داری دولت واریز می شود.
به گفته مسئولان و متولیان امور امامزاده ها، درآمد ماهانه همه امامزاده ها صرف خود بقعه و توسعه امکانات امامزاده می شود. اما برخی امامزاده های دور افتاده چون رقبه یا موقوفات ندارند، تنهامنبع درآمد ان ها بودجه سازمان اوقاف یا نذوراتی است که مردم در ضریح امامزادگان می اندازند.
3 بارگاه مقدس در تهران بیشترین درآمد را دارند
بیشترین درآمدی که سالانه نصیب امامزاده های تهران می شود مربوط به حرم حضرت عبدالعظیم، امامزاده صالح و امامزاده داود است و پس از آن امامزاده هاشم (از توابع شهرستان دماوند در جاده هراز) بیشترین درآمد را به خود اختصاص داده است.
امامزاده ای غریب در چند کیلومتری جاده بهشت زهرا
در یک روز خنک پائیزی در چند کیلومتری جاده بهشت زهرا؛ روستای صالح آباد شهر ری؛ زائر بارگاه امامزاده ابراهیم(ع) شدیم.
می گویند: شجره نامه اش با هفت پشت به امام موسی کاظم (ع) می رسد؛ امامزاده ای غریب بدون گنبد و گلدسته؛ نه تابلویی دارد تا پذیرای میهمان باشد و نه جاده ای مستقیم که دسترسی را آسان تر کند.
وارد حیاط بزرگ امامزاده که می شویم؛ کابل های برق در چهارچوب محوطه جلب توجه می کند. وزش باد و گرد خاک با سنگ قبرهای قدیمی شکسته شده هوا را کمی غبارآلود کرده است.
سراغ خادم امامزاده را گرفتیم؛ می گفت: سال ها تلاش کردیم تا امامزاده را سر و سامان داده و دیوارهایش را رنگ کنیم؛ بودجه ای که از سوی سازمان اوقاف بمی رسد اندک است، حقوق خانواده 4 نفره من و متولی امامزاده از نذورات مردم است. پولی که هم باید خرج امامزاده شود و هم خرج زندگی خادم و متولی.
امامزاده ای بیابان نشین بدون گنبد و گلدسته!
امامزاده ابراهیم تنها 5شنبه ها زائر دارد آن هم به تعدادی اندک که برای فاتحه خوانی اموات خود می آیند. از برگزاری حلقه های معرفت هم خبری نیست؛ شاید شلوغترین روز زیارتی تاسوعا و عاشورای حسینی باشد که مردم روستای صالح آباد به رسم آیین هر ساله و برای عرض تسلیت می آیند.
متولی امامزاده می گوید: قرارگیری امامزاده در بیابان از توجه دور شده است و شاید کسی نداند کمی پایین تر از بهشت زهرا امامزاده ای هم هست.
امامزاده رقبه ندارد و شاید تنها دلیل محرومیتش این باشد؛ با این حال متولی می گوید: یک سالی هست که با مخارج اندک امامزاده جاده منتهی به آن را آسفالت کرده و برای آن برج نوری خریداری کردیم. یک سالی هست که امامزاده ابراهیم مجهز به سیستم صوتی شده و دیوارهای رنگ پریده اش جانی به خود گرفته اند.
گفتیم چرا امامزاده گنبد و گلدسته ندارد؟ گفت: در نوبت هستیم تا با خرید آن کمی از غربت امامزاده کم کنیم.
از درآمد امامزاده پرسیدیم که متولی گفت: ماهیانه 2 میلیون تومان از نذورات امامزاده جمع اوری می شود که کفاف خادم را نمی دهد. حال اگر درصدی از این مبلغ را به عنوان حق مدیریت به استان دهیم دیگر مبلغی برای کارهای فرهنگی و .. نمی ماند.
دست توسل معتادان به شیرآلات و کابل‌های مسی امامزاده!
محرومیت و غربت این امامزاده همین بس که به گفته خادم شب ها مورد هجوم معتادان و دزدانی است که برای خرج خود متوسل به شیرآلات امامزاده و کابل های مسی آن شده اند؛ امامزاده ابراهیم شب‌ها در محاصره معتادان است.
خیرین غبار غربت را پاک کنند...
به گفته خادم امامزاده گشت نیروی انتظامی در این محدوده کم است و شاید همین دلیل آسودگی خاطر معتادان از تجاوز به ساحت مقدس امامزاده باشد، نکته ای که مسئولان از جمله مدیران سازمان اوقاف و امور خیریه کشور و استان نباید از توجه دور کنند.
آفتاب غروب کرد؛ امامزاده زیر بارش باران تنها ماند و حالا دست یاریگر خیرین می تواند غبار غربت را از روی امامزاده ابراهیم پاک کند.
*گزارش و عکس از سعیده حسن خانی
