شناسایی علائم بیماری دیابت

به گزارش تابناک ایلام؛با مراجعه به پزشک و انجام آزمایش های مختلف به علل بروز این علائم پی برد، پزشک بیماری او را دیابت و یا به زبان عامیانه قند خون تشخیص داد و برایش رژیم غذایی خاص و دارو تجویز کرد.

خودش می گفت به طور ناگهانی و پس از احساس درد سنگین از ناحیه قفسه سینه و با تصور اختلال در قلب به پزشک مراجعه کرده ولی با انجام آزمایش های تخصصی و بالینی با خبر شوک آور ابتلا به دیابت نوع 2 مواجه شده است.

او که سابقه بیماری خاصی نداشته است اما وارثتی بودن این بیماری در خانواده و ابتلا و فوت پدر و برخی دیگر از بستگان دور و نزدیک به خاطر وجود این بیماری را در ذهن مرور کرد.

هر چند مدت زمان اندکی از زمان اطلاع یافتن از بروز این بیماری نگذشته اما با مراقبت مناسب، پیروی از دستور پزشک معالج، رعایت رژیم غذایی اصولی و افزایش تحرک توانسته است تاکنون بیماری خود را کنترل کند.

دیابت بیماری شایع و خاموشی است که میزان شیوع و ابتلای افراد به آن در سنین مختلف بشدت رو به افزایش است و نکته تاسف آور و قابل تامل اینکه بیشتر مردم از ابتلای خود به بیماری دیابت بی خبر هستند یا پس از اطلاع آن را باور ندارند.

دیابت می تواند فرد را درگیر عوارضی چون بیماری های قلبی، عروقی، کلیوی، چشمی، آسیب دیدگی اعصاب و عفونت های مکرر در نقاط مختلف بدن کند که کاهش این عوارض خطرناک تنها با پیروی از رژیم غذایی مناسب و تحرک همراه با مصرف دارو انجام می پذیرد.

دیابت یکی از شایع ترین بیماری های متابولیک است که بروز آن ناشی از اختلال در ترشح و یا عمل انسولین و یا هر دوی آنها است چرا که بدن برای جذب گلوکز (قند حاصل از تجزیه مواد کربوهیدارتی و نشاسته ای چون غلات، سیب زمینی، ماکارونی و..) نیازمند انسولین است که توسط لوزالمعده (پانکراس) تولید می شود.

ولی اگر انسولین به علت اختلال در روند عملکرد لوزالمعده به میزان کافی تولید نشود و یا بطور کامل عمل ترشح انسولین انجام نپذیرد (دیابت نوع یک) و یا سلول های بدن نسبت به انسولین مقاوم شده و مانع از ورود قند به داخل سلول شود (دیابت نوع 2) میزان قند در بدن فرد افزایش می یابد که به اصطلاح به این بیماری دیابت گفته می شود.

بر اساس آمار هم اکنون 400 میلیون نفر در جهان و چهار میلیون نفر در کشور ایران به بیماری دیابت مبتلا هستند و طبق مطالعه پژوهشگران در هر هشت ثانیه یک نفر به علت ابتلای به این بیماری جان خود را از دست می دهند.

دیابت در زمره چهار بیماری کشنده دنیا قرار دارد در حالیکه 90 درصد مردم از میزان قند خون و یا ابتلای خود به این بیماری بی خبرند و شایع ترین علت نابینایی در ایران نیز بیماری دیابت ذکر شده است.

یک پزشک متخصص داخلی در مورد ابتلا به بیماری دیابت می گوید: یکی از علل اصلی شیوع و افزایش ابتلا به بیماری دیابت وجود تنش های عصبی و نیز الکترونیکی و ماشینی شدن زندگی ها در جوامع امروزی است.

دکتر ساسان کامران  اظهار کرد: گسترش استفاده از ابزارهای ماشینی در زندگی روزمره کاهش تحرک در سطح جامعه به ویژه نسل جوان و نوجوان را موجب شده و همین کم تحرکی افزایش وزن، چربی و قند را در افراد ایجاد می کند.

وی با ابراز نگرانی از افزایش چاقی در میان قشر کودک و نوجوان افزود: بالا رفتن چاقی در بین این دو گروه به یک معضل نگران کننده تبدیل شده چرا که این چاقی بتدریج مقاومت به انسولین و افزایش قند خون در بدن آنها را تشدید می کند.

دکتر کامران یادآور شد: استفاده از نوشابه و غذاهای پرکالری و چرب که عمدتا مورد علاقه بچه ها و حتی افراد بزرگسال است موجب چاقی و استفاده از بازی های الکترونیکی رایانه ای و تبلت کاهش تحرک آنها را بدنبال دارد که عواملی از این دست موجب فشار به لوزالمعده و اختلال در روند فعالیت این اندام در جریان ترشح و تولید انسولین به میزان کافی می شود.

وی تاکید کرد: یکی دیگر از عوامل نگران کننده استفاده از مواد افزودنی به خوراکی ها، سموم دفع آفات و افزودن هورمون ها به خوراکی ها و اقلام پروتیئنی است که مصرف خوراکی های حاوی اینگونه مواد بر متابولیسم و ساز و کار بدن تاثیر گذار است.

به گفته وی، هر چند عامل وراثت و ژنتیک در دیابت موثر است اما عوامل محیطی مانند تنش های عصبی، نوع و مقدار مصرف مواد خوراکی و میزان تحرک در ابتلای فرد به بیماری دیابت تاثیر گذاری بیشتری دارد.

وی راه مقابله با این بیماری را رعایت موارد ساده ای چون انجام فعالیت بدنی زیاد، تناسب وزن با قد، دوری از استرس و تنش های عصبی، استفاده از غذاهای فیبردار، کاهش مصرف خوراکی های حاوی نشاسته و قند دانست.

این پزشک متخصص افزود: بیشتر مردم از ابتلا یا عدم ابتلای خود به بیماری دیابت بی اطلاع هستند و همین امر موجب شده که آمار دقیقی از میزان مبتلایان در این استان به بیماری دیابت در دست نباشد اما طبق آمار موجود هشت درصد کل جمعیت استان در سنین مختلف به دیابت مبتلا هستند.

دکتر کامران گفت: دیابت در زمره بیماری های صعب العلاج و هزینه بر قرار دارد اما در صورت تشخیص به موقع یا رعایت نکات مورد تاکید پزشک متخصص معالج، می توان از پیش روندگی این بیماری جلوگیری کرد.

وی به عموم مردم توصیه کرد کسانی که دارای خویشاوندان نزدیک مبتلا به این بیماری هستند به پزشک متخصص مراجعه کرده و از سلامت یا ابتلای خود به این بیماری آگاهی یابند چرا که میزان ابتلا به افراد دارای سابقه ژنتیک بیماری دیابت در خویشاوندان نزدیک بیش از دیگران است.

دیابت یک بیماری با گستره جهانی است و عوامل ابتلا به آن تقریبا در تمام جوامع بشری دنیا مشابه و نزدیک به هم است و 95 درصد افراد بزرگسال دارای بیماری دیابت از نوع 2 هستند و در اطفال نیز بیشتر نوع یک شایع است.

بر اساس آمار و اطلاعات در سال 1965 میلادی حدود 30 میلیون نفر بیمار مبتلا به دیابت در دنیا شناسایی شد که طبق پیش بینی ها تا سال 2030 میلادی با توجه به روند فزاینده آن میزان مبتلایان به این مرض به 400 میلیون نفر افزایش می یابد.

افراد دیابتی باید در برنامه غذایی خود از سبزی های غیر نشاسته ای چون کاهو، سبزی های خوراکی، گوجه فرنگی، قارچ و هویج پخته شده، میوه هایی مانند سیب، پرتغال، نارنگی، گریپ فروت، کشمش، لبنیات نظیر پنیر کم نمک، ماست و شیر کم چرب، پروتئین شامل ماهی، مقدار اندکی گوشت قرمز آب پز، مرغ و سفیده تخم مرغ، مغزها چون گردو، بادام، زیتون و نیز روغن غیر نباتی و نان و بیسکویت سبوس دار استفاده کنند.

نکته قابل ذکر اینکه میزان قند خون استاندارد در همه افراد باید بین 70 تا 110 باشد که افزایش غیر نرمال آن می تواند قطع یا نقص عضو، کما و یا در نهایت مرگ فرد را در پی داشته باشد.
به علت اهمیت و شیوع گسترده این بیماری در سطح جهان و افزایش میزان مبتلایان به بیماری در سنین مختلف سازمان بهداشت جهانی امسال را سال غلبه بر دیابت نامگذاری کرده است.
منبع: در بخش هایی از اطلاعات علمی این گزارش از بروشور های پیشگیری و کنترل دیابت مرکز بهداشت استان ایلام استفاده شده است./ف