به گزارش مهر، گنبد نمکی کنار سیاه در مرز استان فارس و بوشهر واقع است. این گنبد در ۱۰۰ کیلومتری جنوب غربی شهرستان فیروز آباد قرار دارد.
حداکثر ارتفاع گنبد در شمال شرق یک هزار و ۴۸۳ متر و حداقل ارتفاع آن در جنوب غرب ۷۰۰ متر بوده و بخش شمالی نیز نسبت به بخش جنوبی آن مرتفع تر است.
این گنبد نمکی یکی از چند گنبد نمکی منحصر به فرد جهان به شمار می رود که ارزشهای آن باعث شده یونسکو پیشنهاد ثبت جهانی آن را مطرح کند اما عدم پیگیری برای ثبت این گنبد نمکی و راهسازی در جوار آن باعث شده موانع بزرگی برای ثبت جهانی این گنبد منحصر به فرد وجود داشته باشد.
رئیس هیئت مدیره انجمن غارنوردان و غارشناسان ایران با اشاره به ضرورت حفاظت از این اثر طبیعی به خبرنگار مهر گفت: در منطقه «کُنارسیاه» فیروزآباد دو الی سه گنبد نمکی وجود دارد البته در جنوب ایران حدود ۱۰۰ گنبدنمکی شناسایی شده است.
جواد نظام دوست با اشاره به ضروت حفاظت زیست محیطی از این گنبدهای نمکی بیان کرد: پروفسور «پل ویلیامز» از اساتید برجسته و مشاور اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت، در سال ۲۰۱۲ در سفرش به فیروزآباد فارس و پس از دیدن تعدادی از گنبدهای نمکی جنوب ایران، به دانشگاه شیراز پیشنهاد داد تا نسبت به ثبت جهانی گنبد نمکی فیروزآباد اقدام کنند.
وی با اشاره به اینکه به اعتقاد او، کنارسیاه در میان گنبدهای نمکی ایران، منحصربه‌فردتر است، بیان کرد: پروفسور پل ویلیامز در آن سفر اعلام کرد که اگر قرار باشد پنج گنبدنمکی در جهان ثبت یونسکو شود سه گنبد آن در ایران است که گنبد نمکی فیروزآباد یکی از این گنبدها به شمار می رود.
رئیس هیئت مدیره انجمن غارنوردان و غارشناسان ایران با اشاره به منحصر به فرد بودن گنبدهای نمکی جنوب ایران گفت: گنبدهای نمکی ایران هر سه پتانسیل لازم را شامل رخنمون نشده(زیر خاک) ، رخنمون شده (بیرون از خاک)و گنبدهای تبلور یافته( گنبدهایی که درون غار تشکیل شده) را دارند از این رو همین ظرفیتها باعث تمایز گنبدها شده است.
وی با اشاره به وجود معدن در نزدیکی گنبد نمکی فیروزآباد گفت: متاسفانه وجود معدن و یک جاده در اطراف این گنبدنمکی به عنوان مشکل اساسی برای ثبت آن عنوان شده، از این رو تاکنون این گنبدهای باارزش ثبت جهانی نشده اند.
وجود معدن و یک جاده در اطراف گنبدنمکی کنار سیاه مشکل اساسی برای ثبت جهانی آن استنظام دوست ادامه داد: در صورت ثبت جهانی، این گنبدهای نمکی می توانند در جذب گردشگر و در نهایت اشتغالزایی و همچنین نمک درمانی شرایط خوبی فراهم کنند.
در این رابطه پروفسور عزت الله رئیسی پژوهشگر، زمین شناس و عضو هیئت علمی دانشگاه شیراز نیز به خبرنگار مهر گفت: یکی از ویژگیهای منحصر به فرد گنبدهای نمکی فیرورآباد خاک روی آن و همچنین درختهایی است که در ارتفاعات بالای این گنبدها واقع شده اند.
وی با اشاره به اینکه دسترسی به این گنبدها آسان است، بیان کرد: پرفسور ویلیامز در سفری که به فیروزآباد داشت، اعلام کرد که یونسکو قصد دارد پنج گنبد نمکی جهان را ثبت کند بنابراین پیشنهاد ثبت گنبد نمکی کنارسیاه را به دانشگاه شیراز داد اما به دلیل برخی مشکلات این مسئله همچنان بدون اقدام باقی مانده است.
این زمین شناس گفت: جنوب ایران بیش از ۱۰۰ گنبد نمکی دارد و گردشگران زیادی تمایل دارند این گنبدها را که به جای سنگ، از نمک تشکیل شده‌اند، ببینند بنابراین ثبت و محافظت از این گنبد در توسعه گردشگری منطقه و حتی کشور تأثیر زیادی دارد.
وی در خصوص تعداد گنبدهای نمکی جهان گفت: فقط تعدادی از کشورها، کوه نمکی دارند که آنها هم کوچک هستند به عنوان نمونه اسپانیا و فلسطین از جمله این کشورها هستند اما هیچکدام گنبد نمکی به ارتفاع و بزرگی کنارسیاه ندارند.
رئیسی در خصوص ثبت جهانی این گنبد نمکی اظهار کرد: برای ثبت جهانی آثار لازم است یکی از سازمان‌های دولتی مانند میراث فرهنگی برای طی کردن روال کارها وارد عمل شود که متاسفانه تا کنون هیچ ارگانی برای این موضوع وارد نشده است.
وی در ادامه به جاده‌سازی در محوطه این گنبد اشاره کرد و گفت: یکی از معیارهای یونسکو برای ثبت جهانی، بکر بودن آثار طبیعی است اما زمانی که پیگیر اقدامات لازم برای ثبت جهانی این گنبد نمکی بودیم، متوجه ساخت جاده فیروزآباد – فراشبند شدیم که در حال عبور از میان این گنبد نمکی بود.
وی به آسیبهای واردشده به بخش‌هایی از این گنبد به‌دلیل جاده سازی اشاره کرد و افزود: این گنبد یک پدیده نادر به‌شمار می‌آید و اگر ثبت جهانی و معرفی شود قطعا گردشگران زیادی برای دیدن آن می‌آیند و مردم منطقه از این جریان سود می‌برند.
رئیسی گفت: برای ثبت یک اثر معمولا خود ما از یونسکو درخواست می کنیم که اثر را ثبت جهانی کنند اما برای ثبت این گنبدها خود یونسکو پیشنهاد آن را داده اما متاسفانه تا کنون هیچ اقدام مناسبی برای تحقق این امر صورت نگرفته است.
این پژوهشگر بیان کرد: تاکنون گنبد نمکی در جهان ثبت نشده به همین دلیل ضروری است هر چه سریعتر برای تحقق این امر اقدام و این گنبدها را ثبت کرد.
وی از اعلام آمادگی دانشگاه برای همکاری در این حوزه خبرداد و گفت: در صورتیکه کارشناسی برای پیگیری این مسائل معرفی شود دانشگاه شیراز حاضر است همکاری کرده و گزارشهای خود را در این مورد ارائه دهد.
