در استان مرکزی بیش از ۵۰ سد، آبگیر و بند انحرافی وجود دارد و بر اساس برآوردها سدهای استان از بیشترین آورد در بالاترین حجم آبی بارندگی برخوردار بودند.
سیلابهای اخیر اهمیت سدسازی و خصوصاً نقش آنها را در کنترل و مهار سیلابها بهخوبی آشکار کرد، بارشهای اخیر سبب پر شدن بسیاری از سدها و رودخانهها شده، اما هر سال عدهای هستند که در مناطق ناامن آبی جان خود را از دست میدهند و این امر امسال به شکل نگرانکنندهای در استان مرکزی مشاهده میشود.
از فروردین تا ۲۱ تیرماه امسال ۶۳۶ نفر در محیطهای آبی کشور غرق، مصدوم یا فوت شدهاند که از این تعداد ۴۲۳ نفر جان باختند.
بر اساس آمار مراجع رسمی طی تابستان امسال بیش از ۱۷ نفر در منابع آبی، رودخانهها و سدهای استان جان خود را از دست دادهاند، بالا بودن شمار قربانیان در منابع آبی استان نگرانکننده است و باید تدابیر لازم برای کاهش تلفات اندیشیده شود. مدیرکل ستاد بحران استان مرکزی به گفتوگو نشستهایم.
بارندگی بهار امسال چقدر بود و چه خساراتی به بار آورد؟
غیاثی: در سال زراعی ۹۸-۹۷ پیشبینی این بود که بارندگی خوب باشد یعنی پاییز تا اسفندماه تقریباً نرمال بود در فروردینماه دو جبهه بارشی در استان داشتیم، اولی از ۴ تا ۶ فروردین و دومی هم از ۱۰ تا ۱۳ فروردینماه در مجموع تا الآن بیش از ۲ برابر میانگین بارندگی سالانه استان باران بارید و این سبب شد که تقریباً تمام سدها و بندهای خاکی استان که بیش از ۱۴۸۳ بند و سد خاکی در استان است، آبگیری شود و تقریباً تماماً پر شدند.
دو سد بزرگ الغدیر ساوه و سد کمال صالح هم پر شدهاند که البته سد الغدیر ساوه بعد از ۲۲ سال سرریز کرد و آبی که هم اکنون در سد ساوه ذخیرهشده بالغبر ۲۸۷ میلیون مترمکعب است.
در ساوه با بحران شدید آب مواجه بودیم که امسال با بارندگیهایی که صورت گرفت، وضعیت آب شرب و کشاورزی ساوه خیلی خوب است سد کمال صالح هم بیش از ۹۵ میلیون مترمکعب آب دارد.
ضمن اینکه وضعیت آب امسال خوب است، ولی برنامهریزی و صرفهجویی در آب یکی از اصولی است که باید هم در صنعت و کشاورزی و... رعایت شود، چون در مجموع کشور جزو مناطق خشک و نیمهخشک است که اگر یک سال بارندگی شد نمیتوان گفت که در ترسالی هستیم، سال خوبی از نظر بارندگی داشتیم، ولی هنوز خشکسالی در کشور قالب است و باید صرفهجویی کنیم.
در ۳ بخش زیرساختها، اماکن شهری و روستایی و کشاورزی نزدیک به ۱۱ هزار میلیارد ریال خسارت وارد شد که تمام این خسارتهای توسط دستگاههای اجرایی جمعآوری شد و به مراکز ذیصلاح سازمان مدیریت بحران کشور و سازمانهای مربوطه ارسال شد که امیدواریم بتوانیم اعتبارات لازم را برای جبران خسارتهایی که وارد شده دریافت کنیم.
برای بازسازی این مناطق چه اقداماتی صورت گرفته است؟
غیاثی: در بحث کشوری کارگروه بازسازی و نوسازی مناطق سیلزده تشکیل شد برای استان هم همینطور و در استان ۷ کمیته اطلاعرسانی، بهداشت و درمان و... زیر نظر استاندار تشکیل شده است.
نزدیک به ۶ هزار واحد شهری و روستایی تخریب شد یا صدمه دیده که تعدادی از اینها بازدید میدانی شده و در حال بازدید بقیه واحدها هستیم و در کمیته بررسی میشود.
اعتباری که به استان داده شده است برای ۱۰۰ واحد تعمیری در مرحله اول اعتبار دادند و ۱۵۵۰ واحد روستایی و ۲۵۰ واحد شهری برای تعمیر و بازسازی اعتبار داده شده است که تعمیریها تا انتهای مرداد بازسازی در مرحله اول انجام شود.
امیدواریم بتوانیم با کمک همه دستگاهها، شهرداریها و دهیاری و... بازسازیها را تا پایان سال انجام بدهیم.
در این مدت در استان چند نفر غرق شدهاند؟
غیاثی: سال گذشته به دلیل اینکه خشکسالی بود، بندها و سدها آب نداشتند، اما امسال با توجه به بارندگیها، سدها و آبگیرها پر شدهاند و زمانی که آب وارد سدها میشود متأسفانه این وضعیت پیشبینی شده بود و از فروردینماه از زمانی که سیلاب فروکش کرد در جلسات شورای هماهنگی مدیریت بحران که با ریاست استاندار مصوبات را داشتیم و به فرمانداران، شهرداران، مدیران دستگاههای اجرایی بهویژه مدیر منابع آب و... این بحثها مطرح شد که نسبت به نصب تابلوهای هشدار «شنا اکیداً ممنوع» اقدام و اطلاعرسانی کنند که این کارها انجام شد.
متأسفانه مردم برای گردش در روزهای تعطیل کنار سدها و رودخانهها میروند و علیرغم همه هشدارها و اطلاعرسانیها یا به شنا و یا به محیط سدها آشنایی ندارند که باعث غرقشدگی آنها میشود در این مدت هم ۱۷ نفر فوت شدهاند که سال گذشته فقط ۳ نفر دچار غرقشدگی شدند.
آتشسوزی در استان چه خسارتی به وجود آورد؟
غیاثی: با توجه به بارندگی خوبی که داشتیم بهتبع مراتع هم رشد داشتهاند و سرسبز بودهاند، اما در فصل تابستان بهسرعت خشک میشوند و این علفهای خشک و هرز اشتعالپذیر هستند.
متأسفانه در سال گذشته ۱۲۶ مورد آتشسوزی داشتیم و رقم هکتاری آن نیز خیلی کم بود، اما امسال تا امروز قریب به ۷۰ مورد آتشسوزی داشتیم که ۱۰۵۰ هکتار از مراتع و مقداری هم از مزارع کشاورزی دچار آتشسوزی شده که معمولاً بیشتر آتشسوزی سهوی و غیرعمد است که تقریباً ۱۵ تا ۲۰ درصد عامل انسانی عمدی در آن دخیل هستند؛ اما از مردم بهویژه دامداران میخواهیم بحث آتشسوزی را جدی بگیرند و اگر شیشهای در اطراف خودشان دیدند جمع کنند و یا اگر آتشی درست کردهاند در هنگام ترک محل از خاموش بودن آتش مطمئن شوند.