به گزارش تابناک کرمان و به نقل از خبرگزاری فارس، صبح امروز شنبه ۱۸ شهریورماه هشتاد و نهمین شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی با موضوع بررسی موانع معدن‌کاری برگزار شد و محمدمهدی فداکار استاندار کرمان در این نشست اظهار داشت: بر اساس قانون باید پهنه‌های رهاشده را پس بگیریم و ما دنبال این هستیم که این پهنه‌ها را پس بگیریم و باید در سطح ملی هم برای این مسأله پیگیری شود تا پهنه‌ها آزاد شود و در اختیار مردم قرار گیرد.
به تکنولوژی معدن نرسیدیم.
اما رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی استان کرمان در سخنانی اظهار کرد: از جایگاه قانونی که اتاق بازرگانی دارد به‌عنوان مشاور سه قوه استفاده می‌کنیم تا مسیر توسعه پایدار استان را به کمک هم ترسیم کنیم و پله‌به‌پله پیش برویم و همه مطالبی که در شورای گفتگو گفته می‌شود از این دست است تا با به هم پیوستن همه مصوبات و اجراییات منجر به شاخص‌های خوب در توسعه پایدار استان باشیم.
سید مهدی طبیب‌زاده ادامه داد: آنچه در این جلسات مطرح می‌شود حاصل تلاش‌های زیادی در سطح کارشناسی در بخش دولتی و نخبگان بخش خصوصی‌ست که در جلسات متفاوت به این نتایج می‌رسیم و این مطالب را مطرح می‌کنیم.
وی عنوان کرد: کرمان استانی معدنی‌ست و به غلط می‌گویند بهشت معادن است در حالی که بهشت زمین‌شناسی هستیم و معادن بیش از ۵۰ سال است در کرمان شکل گرفته است، اما از این مزیت نسبی نتوانسته‌ایم تکنولوژی، دانش و بیزینس بزرگی در سطح استان کرمان فراهم کنیم.
رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی استان کرمان ابراز داشت: نروژ دیرتر از ایران وارد صنعت نفت شده است، اما در صدور تکنولوژی نفت بیش از درآمد نفت ما، درآمد دارد.
طبیب‌زاده یادآور شد: در بخش معدن هم فنلاند را داریم که مجموه معدنی طویلی ندارد، اما شرکتی دارد که یک شرکت برتر دنیا در زمینه تکنولوژی در معدن، سرب و روی و فولاد است و کره جنوبی هم شرکتی دارد کهبه اندازه ظرفیت فولاد ما تکنولوژی صادر می‌کند.
وی تصریح کرد: ما بر خلاف کشور‌هایی که ماده معدنی چندانی ندارند، اما به تکنولوژی زیادی دست یافته‌اند، نتوانسته‌ایم به محل تکنولوژی دست پیدا کنیم و برای کوچکترین دانش به خارج کشور نیاز است.
سالانه ۱۲۰ هزارمیلیارد تومان از کرمان خارج می‌شود
این فعال بخش خصوصی با اشاره به اینکه در ماده معدنی در شاخص توسعه پایدار وضعیت اسفباری داریم، اضافه کرد: به گفته استاندار کرمان و آماری که داریم سالانه ۱۲۰ هزار میلیارد تومان شامل مالیات، سود سهام شرکت‌ها و حقوق دولتی از استان کرمان خارج می‌شود، اما روزی که معدن نباشد و ذخایر معدنی تمام شود چه باید در استان کرمان کرد؟ بنابراین خواهش می‌کنم ارکان مدیریتی استان کرمان و نخبگان به این موضوع توجه کنند.
طبیب‌زاده ابراز داشت: به این روال پیش رفتن و اتمام مواد معدنی و با توجه به مشکلاتی که در بخش کشاورزی داریم، بنابراین برای آیندگان چه خواهیم داشت و این در شرایطی‌ست که ذهنیت همه دوستان آماده است باید راهکاری اندیشیده شود منابع حاصل از استخراج معادن معدنی صرف تولید دانش و توسعه صنایع در استان شود.
وی متذکر شد: صنایع کوچک استان کرمان در رده‌بندی نسل چهار درصد کمی حتی کمتر از انگشتان دست پیشرفته‌اند در حالی که بیش از ۹۰ درصد معادن سطح استان کرمان کوچک و متوسط هستند، اما معدن‌کاری نوین در آن‌ها دیده نمی‌شود.
رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی استان کرمان بر توسعه کسب و کار و توسعه تکنولوژی معادن در استان تاکید کرد و ابراز داشت: امیدواریم شاهد آغازی برای تحول جدی در بخش معدن باشیم.
۳۰ درصد ارزش تولید مواد معدنی کشور در کرمان است
در همین حال رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان کرمان اظهار کرد: به‌واسطه استخراجی که در حوزه معدنی استان ما اتفاق می‌افتد و بالای ۳۰ درصد ارزش تولید مواد معدنی کشور در استان کرمان است، از این رو کرمان، خواه و ناخواه به‌عنوان بهشت معادن شناخته می‌شود و این ظرفیت بیشتر از این می‌تواند باشد.
مهدی حسینی‌نژاد بیان کرد: پروانه‌های معادن در استان کرمان برابر با ۵۲۷ مورد است که ۲ هزار و ۸۰۰ کیلومترربع را اشغال کرده است و ۴۹۰ پروانه بهره‌برداری با ۴ هزار و ۶۰۰ کیلومتر مربع در استان کرمان فعالیت می‌کنند و ۷۷ گواهی کشف هم داریم.
وی تصریح کرد: حدود ۴ درصد مساحت استان کرمان در بحث پروانه‌های فعال است، اما واقعیت در استان کرمان این است که مساحت زیادی از معادن استان را افرادی ثبت داده‌اند و یا پروانه‌های اکتشافی گرفته‌اند که باطل شده و جای خالی وجود ندارد.
حسینی‌نژاد ادامه داد: اگر به وضعیت درخواست‌ها و پروانه‌های اکتشاف توجه کنیم باید برای تعیین‌تکلیف درخواست‌هایی اقدام شود که هیچ اتفاقی برای‌شان نمی‌افتد.
اجازه ندهیم هر کسی وارد حوزه معدن شود
وی افزود: بیش از ۹۰ درصد معادن سطح استان کرمان کوچک و متوسط هستند و ۱۲ هزار درخواست هست که می‌خواهند معدن، ثبت دهند و یک‌هزار و ۱۰۱ درخواست اکتشاف داریم، زیرا هر شخصی می‌تواند در حوزه معدن ورود کند و باید برای این فکری کنیم و اجازه ندهیم هر کسی وارد حوزه معدن شود.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان کرمان یادآور شد: طراحی ۴۳ پهنه اکتشافی در سطح استان کرمان را هم دنبال کردیم و بزرگترین معادن را از طریق مجموعه‌های دولتی دنبال می‌کنیم که نتیجه آنچنانی نگرفتیم، زیرا توان مالی مناسبی ندارند مگر اینکه شرکت‌های دولتی توسط دولت تامین مالی شوند.
حسینی‌نژاد افزود: اگر نتوانیم ورودی‌های معدن را مدیریت کنیم و راهکار ارائه ندهیم این وضعیت ادامه می‌یابد و مشکلی را از معادن کوچک رفع نمی‌کند بنابراین پیشنهاداتی دادیم که بتوانیم ورودی‌ها را مدیریت کنیم و هر کسی را اجازه ندهیم وارد معدن‌کاری بیاید.
توان علمی و مالی معدن‌کاران محدود است
وی همچنین معدن‌کاری نوین و بهره‌وری در معادن استان کرمان را مورد تاکید قرار داد و اظهار کرد: باید در معادن موجود اکتشافات تکمیلی را جلو ببریم و این در شرایطی‌ست که عناصر و یا ذخایر بزرگتری را در همه معادن استان کرمان داریم که به‌علت عدم توان علمی و مالی معدن‌کاران نتوانسته‌ایم اکتشافات تکمیلی را انجام دهیم.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان کرمان با اشاره به اینکه بانک اطلاعاتی معادن هم وجود ندارد، بیان داشت: ۸ میلیارد تن ذخایر قطعی شناخته شده ما در استان کرمان است و مس سرچشمه هم ذخایر قطعی خود را ۹ میلیارد تن اعلام کرده که باید مستندات بیاید تا با قاطعیت ذخایر اثبات شده را بگوییم.
حسینی‌نژاد ادامه داد: برای اینکه بخواهیم معدن‌کاری نوین را انجام دهیم، ارتباط بین صنعت و دانشگاه را جلو ببریم و محیط‌زیست را هم حفظ کنیم بر اساس تلاشی که در استان شد نهایتا ۱۵ شاخص را تعریف کردیم که در اختیار شورای عالی معادن است و دیگر در اختیار شورای استان‌ها نیست.
وی گفت: در قانون بودجه همچنین ۴۸ و ۵۰۰ میلیارد تومان حقوق دولتی کشور است که ۱۵ هزارمیلیارد تومان را کرمان وصول می‌کند.
معادن به افراد صلاحیت‌دار واگذار شود
در عین حال رئیس کل دادگستری استان کرمان اظهار داشت: باید از منابع و معادن به‌عنوان سرمایه‌های ملی حفاظت کنیم و اجازه ندهیم اسراف شود و یا از بین برود.
حجت‌الاسلام حمیدی بر به‌کارگیری از مباحث علمی در حوزه معادن تاکید کرد و گفت: معادن به افرادی واگذار شود که صلاحیت دارند و از دانش و علم روز استفاده کنند و نه اینکه با بیل و کلنگ به‌جان معدن بیفتند.
وی تصریح کرد: بعد از اینکه پروانه صادر می‌شود باید بر معدن نظارت شود، زیرا معدن، یک مجموعه شخصی نیست و منابع ملی و سرمایه کشور است که باید از مسائل روز و نوین علمی به خوبی استفاده کرد و هم نظارت کاملی به عمل آید و اگر بهره‌برداری نمی‌تواند زا مسائل علمی روز مانند هوش مصنوعی استفاده ند، باید بتوانیم این سرمایه ملی را پس بگیریم و به افرادی واگذار کنیم که توانایی بهره‌برداری مناسب از آن را داشته باشیند
همچنین دادستان عمومی و انقلاب مرکز استان کرمان هم بیان داشت: معدن، انفال است و معدن‌کاری بر منابع طبیعی و محیط‌زیست تاثیر می‌گذارد و دادستان به عنوان مدعی‌العموم می‌تواند به بحث معادن ورود کند بنابراین این طور نیست که معدن‌کاران هر کاری دوست داشتند را انجام می‌دهند.
مهدی بخشی با طرح این سوؤال که به چه علت افراد دارای صلاحیت کافی و مالی وارد عرصه معدن می‌شوند، اضافه کرد: در بخش مسکن هم مانند معادن شاهد این هستیم، افرادی که صلاحیت ندارند، وارد گود می‌شوند و مشکلاتی برای دستگاه قضایی ایجاد می‌کنند.
وی با انتقاد از نبود بانک اطلاعاتی اکتشافات معادن در استان کرمان افزود: چرا ما باید تکنولوژی را بعد از ۵۰ سال معدن‌کاری از دیگر کشور‌ها بگیریم باید به سمت تکنولوژی برویم و صادرکننده باشیم و این در شرایطی‌ست که هوش مصنوعی مورد تاکید مقام معظم رهبری است و ستاد فناوری‌های هوش مصنوعی راه‌اندازی شده است.
انتقاد نسبت به بی‌توجهی معادن کرمان نسبت به پروژه‌های تحقیقاتی دانشگاه‌ها
همچنین معاون امور اقتصادی استاندار کرمان در سخنانی اظهار داشت: معادن بزرگ باید پیشران توسعه معادن باشند، اما بخش خصوصی بزرگ ما حضور پررنگی در جلسه امروز ندارند.
امیر حسین‌زاده ادامه داد: در معادن استان کرمان در مرحله نسل یک و دو هستیم و به نسل سه هم نرسیده‌ایم و اول باید نسل سوم را بیاورید و بعد به هوشمندسازی برسید.
وی از عدم حمایت شرکت‌های بزرگ صنعتی و معدنی از پروژه‌های تحقیقاتی دانشگاه‌های استان کرمان سخن به میان آورد و با گلایه از این روند تصریح کرد: وقتی شرکت‌ها ما پروژه‌های تحقیقاتی خود را با دانشگاه‌های تهران می‌بندند چگونه توقع دارند به دانش معدن در استان افزوده شود.
معاون امور اقتصادی استاندار کرمان خاطرنشان کرد: ذخایر سنگ ساختمانی ایران جزو برترین‌های دنیاست، اما در تولید رتبه خوبی نداریم و پرتی سنگ ساختمان ما بالاست.
پهنه‌های رهاشده کرمان را پس می‌گیریم
استاندار کرمان هم در جمع‌بندی این نشست اظهار داشت: جایی در استان کرمان برای معدن‌کاری وجود ندارد و پهنه‌ها آزاد نیستند، زیرا به طور مثال پیرزن یا پیرمردی هست که معدن به نام او ثبت است و حالا فوت کرده و وراث او هم این‌کاره نیستند و این خیلی عجیب است.
محمدمهدی فداکار عنوان کرد: ماده ۲۰ معادن که مترقی است اجرایی نشده است و شرکت ایمیدرو اولین مجموعه‌ای‌ست که در استان بیشترین معادن را دارد و کاری نکرده و رها کرده است و با وجود اینکه بخش زیادی از پهنه‌های معدنی در اختیار دارد و هیچ کاری انجام نداده است که بر اساس قانون باید این پهنه‌ها پس بگیریم و ما دنبال این هستیم که این پهنه‌ها را پس بگیریم و باید در سطح ملی برای این مسئله پیگیری شود تا پهنه‌ها آزاد شود و در اختیار مردم قرار گیرد.
وی اضافه کرد: رانت انرژی به شرکت‌ها داده می‌شود و شرکت‌ها می‌آیند و ظرفیت استان در حوزه انرژی را می‌مکند.
کمک معادن به دانش‌بنیان‌ها
استاندار کرمان بیان داشت: معادن اخیرا در جهش دانش‌بنیان کمک می‌کنند و امیدواریم صندوق دانش‌بنیان‌ها در معادن شکل بگیرد، زیرا ظرفیت بزرگی‌ست و می‌تواند کار را پیش ببرد.
فداکار عنوان کرد: بهترین تجهیزات آزمایشگاهی را در کشور داریم و دانشگاه‌ها هر چه تجهیزات خاص برای معادن را بخواهند را می‌گوییم در کرمان مستقر کنند.
وی یادآور شد: معارضان محلی معادن در برخی مناطق استان کرمان را داریم و برنامه‌ای برای رفع این مشکل در دستور کار قرار گرفته است.
استاندار کرمان تصریح کرد: معتقدیم در حال حاضر ضرورتی بر افزایش کاتد در استان کرمان نیست و باید صنایع پایین‌دستی را در استان دنبال کنیم تا شاهد اشتغال باشیم.
فداکار در بخش پایانی سخنان خود گفت: ستاد عالی پسته را به‌زودی برگزار می‌کنیم تا مشکلات این حوزه مورد بررسی و پیگیری قرار گیرد.