به گزارش تابناک یزد،با توجه به اینکه نوروز یکی از اعیاد ملی است و نحوه برگزاری این عید ملی سال‌هاست جهانی شده است، معرفی آداب و رسوم نوروزی هر منطقه از کشور می‌تواند به شناساندن هر چه بیشتر نقاط مختلف ایران به جهانیان کمک کند.
یکی از آیین‌های بسیار کهن که هنوز در فرهنگ منطقه ابرکوه جاری و پایدار است، گرامیداشت نوروز با آیین‌ها و رسوم ویژه مردم این منطقه است.
آداب ویژه ابرکوهی‌ها در پخت شیرینی‌ها سنتی
در این گزارش ضمن گفت‌وگو با یکی از محققان ابرکوهی، یکی از رسوم ویژه ابرکوه در ایام نوروز تشریح می‌شود، رسومی که به گفته این محقق با آیین کهن ایران باستان مطابقت دارد.
اکبر اکرمی در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان نحوه تهیه یک نوع شیرینی محلی ابرکوه که هنوز نیز با اندک تغییراتی، ویژه نوروز آماده می‌شود، اظهار داشت: یکی از مراسم بسیار مهم پیش از رسیدن عید نوروز، مراسم پخت «سی یَن» در ابرکوه است که همان سمنو به شیوه محلی و منطقه‌ای است و ریشه در آیین ایران باستان دارد.
سی یَن (سمنو)؛ معجونی از جوانه گندم
وی افزود: سمنو، تهیه شده از جوانه تازه رسیده گندم، یادآور بخشی از آیین‌های باستانی و سمبل زایش دوباره بهار و مظهر باروری، برکت، قدرت و مبارزه با ضعف است زیرا اعتقاد بر این است که چون فروهرها عامل روییدن گیاهان و جوانه زدن آنها هستند، خوردن این جوانه‌های بارور، سبب نیرومندی و باروری در تمام سال می‌شود.
آماده‌سازی گندم سی یَن با استفاده از آب باران
اکرمی عنوان کرد: خانم‌های خانه‌دار پیش از فرا رسیدن عید نوروز، مقداری گندم را در ظرفی با آب باران خیس میکردند و آبی که روی آن می‌ریختند، باید یا آب باران که املاح کمتری دارد باشد و اگر آب چاه یا چشمه بود، آن را چند روز در کوزه‌ها نگه می‌داشتند تا به اصطلاح محلی بار بیندازد، یعنی املاح آن ته‌نشین شود.
وی ادامه داد: بعد از مدتی گندم را از آب می‌گرفتند و در قابلمه‌ای می‌ریختند تا جوانه بزند و زمانی که جوانه‌ها در هم می‌تنیدند، آن را در سینی‌های بزرگ تُنُک میکردند تا ریشه و گندم با هم خشک شود و به این محصول «گندم سی ین» می‌گفتند.
فطیر سی یَن
اکرمی عنوان کرد: بعد از این مرحله، ریشه و گندم خشک شده را آرد و با مقداری آرد معمولی مخلوط میکردند و با اضافه کردن زردچوبه آن را خمیر میکردند و این خمیر را به صورت فطیر در تنوری می‌پختند که به آن «فطیر سی ین» می‌گفتند.
وی افزود: فطیرها را به صورت داغ روی هم می‌گذاشتند تا به هم بچسبد و بعد از آن، فطیرهای به هم چسبیده را به هم می‌مالند تا خمیر شود و به آن اَرده و شکر یا دوشاب یا شیره قند اضافه میکردند و با هم به‌اصطلاح می‌سرشتند و یا مخلوط میکردند که محصول به دست آمده که سفت‌تر از سمنو است، «سی یَن» نامیده می‌شد.
نوروز در ابرکوه فصل همیاری است
در هنگام پخت سی ین، همسایه‌ها و اقوام به کمک فرد می‌آمدند و بعد از آن، مقدار بیشتری از سی ین را در ظرف‌های کوچک بین همسایه‌ها و خویشان به عنوان هدیه می‌بردند و بقیه را برای عید و سفره نوروز نگهداری میکردند که البته این شیوه هنوز هم رایج است.
بزرگان و اربابان علاوه بر ارده و شکر، اقلامی مانند هل، گردو و بادام نیز به آن اضافه میکردند و این شیوه پخت سمنو، مختص این منطقه است و تاریخی چند هزار ساله دارد.