اسراف نکنید

به گزارش تابناک یزد،اسلام میانه روی در همه امور را به پیروان خود توصیه می‌کند و مخالف اسراف است. خداوند در آیه ۳۱ سوره اعراف می‌فرماید: «وکُلُواْ وَاشْرَبُواْ وَلاَ تُسْرِفُواْ إِنَّهُ لاَ یُحِبُّ الْمُسْرِفِینَ؛ بخورید و بیاشامید و اسراف نکنید که خداوند مسرفان را دوست ندارد».

  بر اساس آموزه‌های دین اسلام بر هر مسلمانی واجب است به صورت درست از نعمت‌های خدواند استفاده کند زیرا او در برابر جامعه مسئول است. نعمت انرژی نیز از این امر مثتثنی نیست. اگرچه کشور منابع غنی از انرژی‌های فسیلی در اختیار دارد و حتی اگر این منابع بی پایان بودند باز هم اسراف در آن جایز نبود.

اما با توجه به این تاکید اسلام، مساجد که همان پایگاه‌های فرهنگی کشور به شمار می‌آیند نقش بسزایی در فرهنگ سازی در خصوص مصرف انرژی دارند. بر اساس اعلام پرتال وزارت کشور چیزی در حدود 60 هزار مسجد در کشور وجود دارد و نهضت مسجد سازی برای افزایش شمار این پایگاه‌های دینی از اولویت‌های نظام است، سؤال اینجاست با وجود اینکه انرژی از چالش‌های جهانی به شمار می‌آید و کشور وضعیت بسیار نامطلوبی در حوزه مصرف این نعمت دارد، امامان جماعت چقدر از ظرفیت عظیم مساجد برای افزایش آگاهی نمازگزاران در حوزه مصرف بهینه انرژی فعالیت کردند؟ و چقدر مردم از منبر مساجد نهی از اسراف در حوزه مصرف انرژی و امر به مصرف بهینه شده‌اند؟

مساجد الگو شوند

حوالی نماز مغرب در حالی که برشمار نمازگزاران افزوده می‌شود، حجت‌الاسلام حسینی پیش‌نماز مسجد النبی (ص) قبل از هر نمازگزاری برای خواندن نماز جماعت آماده شده است. او در پاسخ به این سؤال که مساجد چه سهمی در خصوص بهینه‌سازی مصرف انرژی و اصلاح الگوی مصرف دارند به خبرنگار ایسنا منطقه اصفهان می گوید: موضوع خطبه‌های پیش از هر نماز از سوی امور مساجد اعلام می‌شود و در خصوص موضوع سؤال شما باید بگویم که چنین مسائلی به صورت موارد جزئی‌تر برای نمازگزاران بیان شده است.

وی می افزاید: یکی از مصداق‌های بارز تاکیدات اسلام به عدم اسراف در حوزه انرژی کمتر مصرف کردن آب در بحث وضو یا غسل است. اسلام بیان می‌کند وضو باید با یک لیوان آب گرفته شود تا آبی هدر نرود و یا برای غسل می‌گوید آب باید مانند روغن به بدن مالیده شود تا از مصرف زیاد آن پرهیز شود.

پیش‌نماز مسجد النبی (ص) ادامه می دهد: اسلام احکام زیادی در بحث مصرف بهینه انرژی دارد که نباید تنها در حد گفتن باشد، در خود مساجد تلاش می‌شود این دستورات به کار گرفته شود و برای مثال در فصل سرما استفاده از بخاری یا در فصل گرما استفاده از کولر در مساجد باید به گونه‌ای باشد که کمترین میزان انرژی به هدر رود.

حسینی با بیان اینکه شیرآلاتی که در مساجد استفاده می‌شود نباید به گونه‌ای باشد که آب را هدر دهد، می گوید: لازم است که چنین امکاناتی برای مساجد تهیه شود. بهینه‌سازی مصرف انرژی در مساجد باید به صورت حکم از سوی متولیان ابلاغ شود. در این زمینه مساجد باید خود نمونه الگوی مصرف باشند.

وی با بیان اینکه در صورتی که می‌خواهیم یک حرکت مثبتی انجام دهیم این حرکت باید اساسی باشد، می افزاید: تنها نباید در مساجد از صرفه‌جویی صحبت کرد بلکه باید به مردم در مساجد بگوییم تا آن‌ها در خانه‌هایشان این‌گونه عمل کنند.

پیش‌نماز مسجد النبی (ص) می گوید: سخنرانی‌ها در مساجد در زمینه درست مصرف کردن انرژی‌ها مقطعی است و متاسفانه خصلت انسان‌ها فراموش کاری است. در مسجدی بحثی در خصوص حفظ زبان داشته‌ایم چقدر واقعاً به آن عمل شده است؟ یک گفتن داریم یک عمل کردن؛ اگر انسان دنبال عمل باشد، عمل می‌کند و انسانی هم که اهل عمل نیست می‌شود همان حکایت یک گوش در و یکی دروازه.

حسینی ادامه می دهد: فرهنگ سازی تنها با گفتن و کتاب نوشتن ممکن نیست برای فرهنگ سازی باید برنامه داشت، تبلیغات و اطلاع کرد. سخنرانی امامان جماعات به تنهایی کافی نیست زیرا مشکل به این طریق برطرف نمی‌شود.

منبرها رسانه‌ای در دست ائمه جماعات است

حجت‌الاسلام وطن‌خواه، پیش‌نماز حسینیه یزدی‌ها است. با او که معتقد است برای تاثیرگذاری بیشتر در این موضوع باید جزواتی تهیه و تدوین شده باشد تا تمام ائمه جماعات به صورت هماهنگ بتوانند یک مطلب را در مساجد بیان کنند، پیش از نماز ظهر گفت‌وگو می کنیم.

وطن‌خواه می گوید: در موضوع کمتر مصرف کردن به‌ویژه در زمینه حامل‌های انرژی به طور قطع ائمه جماعات به دلیل وظیفه امر به معروف و نهی از منکر و تاکید زیاد دین اسلام بر اسراف نکردن و همچنین نظر مقام معظم رهبری نسبت به اصلاح الگوی مصرف، قطعاً پیش از نمازها در مساجد صحبت می‌شود.

وی می گوید: برای نمونه در وضوخانه‌ها تذکراتی به صورت کتبی نصب شده است و در زمینه حامل‌های انرژی به‌ویژه در فصل سرما و مباحث گرمایشی آن به طور قطع در زمان خروج مردم از مساجد تذکراتی به خادمان مسجد به جهت خاموش کردن سیستم‌ها داده می‌شود. در زمینه بهینه مصرف کردن انرژی برق نیز تذکراتی داده شده است.

به گفته پیش‌نماز حسینیه یزدی‌ها بهترین مکان برای فرهنگ سازی در این زمینه، منبری است که مردم را پای سخنرانی‌ها جمع می‌کند و البته این رسانه‌ای در دست ائمه جماعات است.

اسراف ظلم است

حجت‌الاسلام ابراهیمی، پیش‌نماز مسجد جامع سیدالشهدا (ع) امیریه است و با اشاره به اینکه علما و بزرگان بیش از اینکه مردم را به کمتر مصرف کردن انرژی‌ها هدایت کنند به موضوع اسراف می‌پردازند، می گوید: بیشترین مباحث اخلاقی و فقهی در مساجد به نام اسراف مطرح می‌شود.

وی با بیان اینکه در نمازهای جمعه پرداختن به این مباحث بیشتر است، اضافه می کند: در این خصوص روایات زیادی وجود دارد برای نمونه پیامبر اسلام (ص) در خصوص اسراف می‌فرمایند:" نماز کسی که اسراف کند، دچار مشکل است."

ابراهیمی با اشاره به اینکه پیش‌نمازان مساجد برحسب وظیفه‌ای که دارند باید در این زمینه مردم را آگاه کنند، می افزاید: در دین اسلام بر همدلی و همراهی تاکید شده است و یکی از مصداق‌های آن همراهی با مردم است. برخی از مردم در شهر و روستاها آب و برق ندارند و ما در بحث اسراف این موضوع را مطرح می‌کنیم که اسراف کردن ظلم و خیانت در حق این افراد است.

اسلام برای مصرف آب برنامه دارد

حجت‌الاسلام فیاض که پیش‌نماز مسجد بلال خیابان کشاورز اصفهان است، می گوید: در فصل تابستان بیشتر به بهینه مصرف کردن انرژی‌ها پرداخته شد البته این موضوع تنها در خصوص مساجد نیست بلکه حتی ادارات مختلف نیز موظف شدند که به مردم توصیه کنند کمتر اسراف کنند و با توجه به بحران آب استفاده از صحیح از این نعمت ضروری است.

 وی با بیان اینکه اسلام برای بحث وضو پیش‌بینی کرده تا کمتر آب هدر رود، اضافه می کند: پیش‌بینی اسلام این است که سه مشت آب (یک مشت برای صورت، یک مشت برای دست راست و یک مشت برای دست چپ) برای وضو استفاده شود اما در برخی مواقع می‌بینم متاسفانه اهل مسجد به این امر  دقت نمی‌کنند و شیرهای آب هنگام وضو باز است.

پیش‌نماز مسجد بلال با اشاره به اینکه متاسفانه برخی بانوان به علت وسواس در شست‌وشو آب زیادی هدر می‌دهند، اضافه می کند: حتی بانوان در بحث غسل نیز بسیار آب هدر می‌دهند. در حالی که اسلام در بحث غسل می‌فرماید انسان می‌تواند با سه کیلو آب غسل کند. علی‌رغم اینکه مسلمانان نیاز زیادی به آب و تطهیر دارند اما اسلام هم برنامه‌ای دارد که آب زیاد مصرف نشود.

فیاض با بیان اینکه پیش‌نمازان علاوه بر توصیه به کمتر مصرف کردن آب، به صرفه‌جویی در تمام انرژی‌ها برق و گاز نیز تذکر می‌دهند، می گوید: این منابع سرمایه ملی است و همه باید درست از آن استفاده کنند. این سرمایه ملی برای آیندگان است و باید از آن حفاظت کنیم تا آن‌ها با مشکل روبرو نشوند.

وی ادامه می دهد: خداوند در آیه سوره ۳۱ سوره اعراف می‌فرماید «وکُلُواْ وَاشْرَبُواْ وَلاَ تُسْرِفُواْ إِنَّهُ لاَ یُحِبُّ الْمُسْرِفِینَ؛ بخورید و بیاشامید و اسراف نکنید که خداوند مسرفان را دوست ندارد»

پیش‌نماز مسجد بلال با اشاره به اینکه اسراف ممکن است در غذا، آب و یا هر وضعیت دیگری اتفاق افتد، ادامه می دهد: به دلیل اینکه عمده مصرف در بخش آب، گاز و برق است، باید در این خصوص تذکراتی داده شود.

به گزارش ایسنا، واژه اسراف بیش از ۲۳ بار در آیات متعدد قرآن به اشکال مختلف به‌کار رفته است و این واژه به معنای هرگونه کوتاهی، زیاده‌روی، تجاوز از حد اعتدال و گرایش به سوی افراط و تفریط است، بنابراین چه بهتر که مسجد، خانه خدا الگوی مصرف بهینه در بحث انرژی باشد و فرهنگ سازی و افزایش آگاهی مردم از این مکان آغاز شود.