تابناک فارس به نقل از صدا و سیما:گیوه نوعی کفش یا پاپوش سنتی است که تولید و استفاده از آن در استان فارس رواج داشته و با وجود منسوخ شدن در برخی مناطق هنوز هم عده‌ای مشتری پروپاقرص آن، و تعدادی هم به تولید آن مشغول هستند.
گیوه، پای‌پوشی است سبک، بادوام و مناسب برای راه‌پیمایی‌های طولانی در مسیرهای ناهموار و با توجه به این خصوصیات، اغلب افراد پیدایش آن را به روزگارانی بسیار دورتر از پیدایش سایر انواع پای‌پوش‌ها نسبت داده‌اند و همین امر باعث شده تا تاریخچه پیدایش گیوه با افسانه‌ها پیوند بخورد.
کرمانشاه، کردستان و لرستان، دیگر شهرهای تولید کننده گیوه
گیوه هم‌اکنون با نام‌های مختلفی در بسیاری از مناطق کشور ازجمله استان کرمانشاه، کردستان، لرستان، قسمت‌های وسیعی از استان اصفهان، چهارمحال و بختیاری، شهرهای آباده، کازرون، بهبهان، همچنین روستای کمیجان یا سنیجان استان مرکزی و ... تولید می‌شود.
صادرات گیوه از ایران به‌گونه‌ای است که برخی آمارها از صادرات چندین میلیون دلاری و مشتریان پر و پا قرص آن ور آبی حکایت دارد. حتی در برخی استان ها مانند کردستان و کرمانشاه گیوه در صدر صادرات صنایع دستی قرار دارد.
اما در این گزارش به استان فارس می‌رویم، جایی که مهد منبت و خاتم و گیوه محسوب می‌شود، جایی که گیوه‌هایی متناسب با سلیقه روز در آن تولید می‌شود.
ازجمله هنرمندانی که در این حوزه دست به ابتکار زده و با به کار گرفتن نیروهای خلاق، کارگاهی در زمینه گیوه‌دوزی راه انداخته، صبا حسینی است که هنر و بازار را به هم پیوند زده است.
در ابتدا، کار این گروه، تهیه و تولید کیف و کفش چرم بود که پس از مدتی با نوآوری یکی از طراحان، اقدام به طراحی گیوه‌های جدیدی کردیم.
پاپوشی سنتی با قدمت ۳ هزار سال
این هنرمند استان فارس پیرامون گیوه‌هایی که طراحی و تولید می‌شود می‌گوید: گیوه‌هایی که تولید می‌کنیم با قدمت ۳ هزار سال در ایران هنوز پابرجاست، اما فقط به خاطر اینکه یک نوع و یک بُعد دارد متأسفانه منسوخ شده است.
وی با بیان اینکه از رویه‌های اصلی گیوه سنتی که نخ ارگانیک است استفاده می‌شود، افزود : با استفاده از چرم ارگانیک مجموعه کفش‌های مدرن که امروزه در بازار هست را با موادی ازجمله چرم و گیوه تولید می‌کنیم که خوشبختانه مورد استقبال قرار گرفته است.
این تولیدکننده هنرمند، پاپوش‌های سنتی را مناسب‌ترین کفش برای راحتی پا عنوان کرده و می‌گوید: در سراسر ایران گیوه‌های مختلفی داریم برای نمونه در شهرکرد، کردستان و دیگر نقاط کشور این هنر سنتی وجود دارد، اما آنچه گیوه فارس را متفاوت می‌سازد، نوع گره ای است که آن را می‌سازد، درحالی‌که دیگر گیوه‌ها بافت هستند، ازاین‌رو چنانچه یک بخش از بافت از بین برود، آن قسمت خراب می‌شود، اما گره گیوه فارس در صورت قیچی شدن هم هیچ آسیبی نمی‌بیند و ساختار اصلی گیوه که به‌اصطلاح در فارس «رووال» نامیده می‌شود و شیرازه اصلی است از بین نمی‌رود.
راحتی و خنکی پا در گیوه فارس
او درعین‌حال راحتی و خنکی پا در گیوه فارس را از دیگر تفاوت‌های آن برشمرده و می‌گوید: وقتی‌که از گیوه سنتی فارس استفاده می‌شود، هیچ فشاری متوجه پا نیست و به‌آسانی هم تمیز می‌شود، دیگر تمایز گیوه فارس نسبت به دیگر نقاط ایران استفاده از گِل گیوه است؛ برای تمیز کردن گیوه در دیگر نقاط ایران آن را می‌شویند یا از مایعات دیگری استفاده می‌کنند درحالی‌که در استان فارس از گِل استفاده می‌شود.
این بانوی هنرمند بیشترین مشتری گیوه سنتی فارس را اقشار مرفه جامعه عنوان می‌کند و می‌گوید: حتی برای مراسم عروسی و شادی استفاده از گیوه رایج شده است.
عدم وابستگی به ارز و مواد اولیه خارجی
حسینی با اعلام اینکه گیوه یک تولید داخلی است و هیچ‌گونه وابستگی به ارز و مواد اولیه ساخت خارج ندارد، عنوان کرد : نخ گیوه در روستاها توسط بانوان ریسیده می‌شود و بانوان روستاها هم در مسیر کارآفرینی قرار گرفته اند.
این در حالی است که به گفته مدیر تولیدی گیوه‌های سنتی، تعداد کسانی که در هنر سنتی گیوه‌دوزی فارس باقی‌مانده‌اند اندک هستند و شاید در هر یک از شهرهای فارس، یک نفر به این کار مشغول باشد.
پاشنه هایمان را کشیدیم و از فارس تا ونیز رفتیم
وی از صادرات تولیدات سنتی فارس در زمینه گیوه هم خبر داد و گفت : بخشی از گیوه‌های فارس به ونیز ایتالیا ارسال‌شده و پیگیر این هستیم که برای آسیا و آمریکا و بقیه بازارهای اروپا هم صادرات داشته باشیم.
همچنین خاطر نشان کرد : استقبال مشتری‌های خارجی بسیار خوب بوده و ویژگی مثبت بازارهای اروپایی این است که دست‌ساخته‌های ارگانیک را بسیار می‌پسندند و مورد استقبال قرار می‌دهند.
این کارآفرین به مشکلات تولید هم اشاره کرد و گفت : از آنجاکه تولید گیوه کار بسیار بزرگی است، کار را با شعار «هر ایرانی یک گیوه» آغاز کردیم، به‌رغم اینکه تمامی موارد علمی را رعایت می‌کنیم، اما کفش‌های بی‌کیفیتی که به کشور وارد می‌شود، کمی کار را سخت می‌سازد.
حسینی با این‌وجود از داشتن مشکل عدم‌حمایت گلایه نمی‌کند و می‌گوید: خوشبختانه ما مشکلی از بابت حمایت نداشتیم زیرا کاری نوین به شمار می‌رود که هنری منسوخ را احیا کرده است؛ پشتیبانی داشتیم اما از نظر مالی در مضیقه به سر می‌بریم .
وی از نیاز به پشتیبانی توسط دولت اشاره کرد و گفت : تولید هر یک جفت گیوه مبتنی بر دانش، حدود ۳۰ ساعت برای آماده‌سازی زمان می‌برد که زیره هایی را بافتیم تا زمان را کاهش دهد، درنهایت تا ۲۰ ساعت ممکن است زمان تولید را کاهش دهد.
عدم وابستگی به ارز و مواد اولیه خارجی
به گفته حسینی تولید یک جفت گیوه سنتی به‌طور میانگین ۵۰ تا ۷۰ هزار تومان هزینه دارد که در بازارهای داخلی بین ۱۵۰ تا ۲۰۰ هزار تومان، البته بسته به مواد به‌کار رفته در ان بستگی دارد، البته با قیمت بالاتر هم داریم اگر زیره آن چرم باشد که کاملاً ارگانیک است.
او دوام گیوه را بسیار زیاد دانسته و می‌گوید: گیوه به‌هیچ‌عنوان دچار کوچک یا گشاد شدن نمی‌شود و به خاطر نخ بودن خاصیت ارتجاعی دارد اما قابل شستشو است و می‌توان برای پاکیزه کردن از گِل گیوه استفاده کرد که منحصر به استان فارس است.
این هنرمند گیوه‌دوز از عدم ورود کشورهای دیگر در تولید این پاپوش سنتی ابراز خرسندی می‌کند و می‌گوید: خوشبختانه با وجودی که در دیگر تولیدات سنتی و صنایع‌دستی شاهد ورود برخی کالاهای بی‌کیفیت غیر ایرانی هستیم، در این زمینه هنوز موردی دیده نشده است.
وی تأکید کرد : گیوه‌دوزی از شکل سنتی که به‌طور استاد شاگردی بود، خارج‌شده و بر مبنای دانش؛ آموزش داده و تولید می‌شود.
