بحث باغ شهر و شهرک های اقماری اولین بار توسط "ابنز هاروارد" شهرساز انگلیسی حدود یک قرن پیش به نام"گاردن سیتی" یا باغ شهر همراه شهرک های اقماری مطرح شده است.
در کشورهایی مثل انگلیس که فضای سبز بیشتری وجود دارد شاید اجرای آن برای شرایط زمانی و مکانی آنجا تجویز شده باشد؛ تا در قالب آن بتوانند جمعیت انبوه ما در شهر ها و کلان شهرها را به آنجا سرزیر کنند و از این طریق کمکی باشد که جمعیت کلان شهرها تخلیه گردد.
این طرح در لندن موفقیتی نداشت و تنها 4٪ از مردم شهر از
این امکانات استفاده نمودند.در ساخت باغ شهرها که به اشتباه دربعضی محاورات، باغ
منزل اتلاق می شود، بجای افزایش تراکم در ارتفاع به سمت افزایش ساخت در سطح می روند.
در اردیبهشت سال 1387 رئیس جمهور وقت از اجرای طرح باغ شهر در اطراف شهرها و توسعه آنها خبر داد. اما باغ شهری که مدنظر وی و وزرای مرتبط بود به نحوی در اذهان عمومی متبادر گردید که گویی طرحی نو در سیاست گذاری زمین و مسکن و شهرسازی انداخته اند.
اما اکثر کارشناسان و برنامه ریزان و طراحان شهری، تغییر الگوی شهرسازی به سمت استفاده از زمین ها و باغستان های حومه شهرها و احداث باغ شهرهای تشکیل شده از واحدهای ویلایی را با توجه به شرایط کشور در مورد کمبود مسکن و شرایط آب و هوایی خشک حاکم و خشکسالی های متمادی و تکراری امری غیر معقول دانستند؛ که جدای از ترغیب دلالان زمین و مسکن و زمین خواران، موجبات نابودی زمین های کشاورزی و تنفس گاه های حومه شهرها نیز خواهد گردید و این سؤال را در اذهان متجلی خواهد ساخت که در شهرهایی همچون اردبیل که آب خوردن و آشامیدن به عنوان یک چالش بزرگ مطرح می باشد.
چگونه می توان شبکه خدمات شهری، آبرسانی، شبکه فاضلاب و خیلی خدمات دیگر را به اطراف شهر گسیل داشت تا خوش نشینان و خوش مشربان باغ شهر از این امکانات بهره گیرند؟
با این اوصاف ایجاد باغ شهر در حومه شهر در حال توسعه و در حال گذر به سمت کلان شهری دارالارشاد اردبیل چگونه خواهد بود؟
آیا مصادیق ذکر شده در مورد اردبیل نیز صادق خواهد بود؟
آیا نیاز به رفع موانع ترافیکی و جمعیتی اردبیل تازه متولد شده با ایده باغ شهر و یا به قول عده ای باغ منزل قابل توجیه است؟
آیا گسترش حاشیه نشینی و ساماندهی سکونت گاه های غیر رسمی با طرح احداث باغ شهر مطابق با سیاست های زمین و مسکن دولت قابل جلوگیری است؟
آیا شهرداری و سایر نهادهای صادرکننده مجوز ساخت خواهند توانست از عهده خدمات رسانی و آماده سازی آنها برآیند؟
و آیا دست دلالان زمین در این مورد کوتاه خواهد بود؟
این سؤالات و هزاران سؤال دیگر نیز در ذهن نگارنده به وجود آمده که پاسخ بعضی از آنها شاید با مقدمه نوشته شده قابل حل باشد.
اما در حومه دارالامان اردبیل چگونه می توان باغ شهر ایجاد کرد و آیا اصلا در حومه اردبیل بستر برای احداث باغ شهر وجود دارد ؟
آیا طرح ارایه شده ایجاد باغ شهر در امتداد شهرک کارشناسان فاز3 به سمت جاده سرعین-اردبیل در ضلع غربی شهر می تواند بخشی از مشکلات سرزیر جمعیت و ترافیک اردبیل را حل نماید و یا ایجاد آن با توجه به امکانات مهیا شده، مهاجرت افراد نقاط دیگر استان و شهرستان های مجاور به هوای مسکن و امکانات کار و اشتغال و رفاه بیشتر به این نقاط را باعث خواهد شد.
(تجربه ایجاد شهرک های سبلان و رضوان و کارشناسان درحاشیه
شهر اردبیل در سالیان گذشته وسکونت اکثر مهاجرین هم استانی عزیز در این شهرک ها مهر تاییدی
بر این مدعاست.)
پس اگر جواب این سؤال مثبت باشد که فبهاالقیاس، ولی اگر منفی باشد که -به نظر نگارنده- نیز نزدیک، توسعه باغ شهر در نقاط ذکر شده ساخت تفکر ویلاهای خوش نشین ها در اطراف اردبیل را همچون مناطق ییلاقی گردنه حیران، بیش از پیش تشدید نموده و باعث آن خواهد شد که در روزهای تعطیل سال آنها با ایجاد ترافیک سنگین جاده ای سری به باغ های خود زده و دلی از عزا درآورند.
سؤال دیگراین است که شهروندان فاقد مسکنی که به سختی قادر به پرداخت هزینه های خرید واحد های مسکن مهر بوده و هستند؛ چگونه می توانند پولی جهت خرید مسکن دراین باغ شهرها داشته باشند و این یعنی هجوم سرمایه دارها به خرید این باغ ها و اشاعه سوداگری زمین و ترویج زمین خواری و توسعه مناطق ییلاقی جهت خوش گذرانی مرفهان بی درد.
در خاتمه نگارنده، مسولین شهرداری و راه و شهرسازی و طراحان ایجاد باغ شهرها را توجه به فرمایشات و دل نگرانی های رهبر فرزانه انقلاب متوجه کرده و ایشان را دعوت به اهمیت و بازنگری درمطالعه اجرای صحیح طرح باغ شهرها منطبق با منویات معظم له می دارد آنجا که حضرت آقا فرمودند:
"من از این طرح باغ شهرها جدآ نگرانم، آقای رئیس جمهور هم چندین بار با من مطرح کرده اند که به ایشان هم گفتم من نمی دانم چه پیش می آید؟! سوءاستفاده چی ها چه کار خواهند کرد؟! با این دید نگاه کنید که راه را باز نکنید یک عده سوءاستفاده چی هر جا که برای یک کار، عام المنفعه ای در نظر گرفته می شود کمین گرفته اند که ببینند چطور می توانند این طعمه را بربایند".
مهندس مرتضی بخشی
کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری وشهرسازی
حتما" عدهای کمین کرده اند ومنتظر فرصت هستند ومصمئنا" افکار سود جویانه ای را درسر دارند-