تابناک فارس به نقل از ایرنا: پایانه‌های صادراتی یکی از مهمترین زیرساخت‌های تخصصی تجارت در زمینه صادرات کالا و محصولات بشمار می‌روند که با هدف ایجاد زمینه مناسب برای آماده‌سازی محصولات کشاورزی با مزیت رقابت صادراتی و رعایت استانداردهای داخلی، منطقه‌ای و بین‌المللی تولیدات داخلی و نیز شناسایی و معرفی تجار احداث می‌شوند.
تبدیل شدن ایران به پایانه صادرات محصولات کشاورزی منطقه
با توجه به ظرفیت‌های بی‌نظیر کشاورزی ایران در سال‌های اخیر تلاش‌های بسیاری برای تبدیل شدن این کشور به پایانه صادرات محصولات کشاورزی منطقه انجام شده و توسعه مسیرهای ترانزیت کالا با هدف افزایش تجارت محصولات در اولویت متولیان امر قرار گرفته است.
در حال حاضر محصولات مختلفی از طریق مرزهای صادراتی ایران به کشورهای همسایه صادر می‌شود و با توجه به اینکه ایران دارای سه نوع مرز جغرافیایی است، امکان ارسال محموله به سه صورت جاده‌ای، راه‌آهن و آبی فراهم است.
کشور ایران با پنج هزار و ۴۴۰ کیلومتر مرز زمینی و ۲هزار و ۷۰۰ کیلومتر مرز آبی، هفتمین کشور جهان از نظر طول مرز زمینی است. می‌توان گفت ایران بیش از ۲۱ پایانه مرزی مسافری و ۵۰ پایانه مرزی کالا با همسایگان دارد و این کشور از ۳۱ استان بهره می‌برد که از این تعداد ۱۶ استان پُل ارتباطی میان کشورهای همسایه هستند.
ظرفیت بالای فارس در حوزه صادرات و ضرورت راه‌اندازی پایانه‌های صادراتی
استان فارس نیز یکی از مهمترین استان‌های کشور در حوزه صادرات محصولات کشاورزی به کشورهای مختلف محسوب می‌شود که ظرفیت بالایی در این حوزه دارد.
بر اساس اعلام سازمان جهاد کشاورزی فارس، رشد وزنی صادرات محصولات فارس در سال ۱۴۰۱، حدود ۱۳ درصد کاهش اما رشد ارزشی ۳۰ درصد افزایش یافته است.
مجموع وزنی محصولات صادر شده در سال گذشته ، ۴۸ هزار و ۲۲۸ تن و مجموع ارزش محصولات صادر شده، ۶۰ هزار و ۳۱۴ هزار دلار است.
در واقع این استان از قابلیت رشد حداقل ۱۰ برابری صادرات زمینی و هوایی در هر سال است برخوردار است، لذا ایجاد پایانه‌های صادراتی، راه‌اندازی سیستم حمل و نقل هوایی و پایانه بار هوایی در شیراز و سایر شهرستان‌ها به منظور حمایت و پشتیبانی از صادرات محصولات کشاورزی و دامی نیازی مبرم و اساسی است.
هرچند در دوران مختلف بحث حمل زمینی و هوایی بار و راه‌اندازی کارگو هوایی در شیراز مطرح بوده، اما مکانیزم پایداری برای این اقدام مهم محقق نشده است.
در سال ۸۶ کلید صدور مجوزهای لازم برای خرید زمین و شروع عملیات اجرایی پایانه صادراتی فارس زده شد و حتی طرحی با عنوان طرح هدایت صادرات با هدف توسعه صادرات کالاهای غیرنفتی استان که یک بخش از آن نیز صادرات هوایی بار بود، برای استان تعریف شد.
این طرح در همان ابتدای اجرا منجر به ساخت سردخانه‌ای در فرودگاه شیراز توسط بخش خصوصی شد که در حال حاضر نیز به عنوان یک ابزار مثبت در اختیار فعالان بخش صادرات استان قرار دارد اما اجرای این طرح در سال‌های بعد متوقف شد.
اگرچه در طول این سال‌ها با وجود آماده نبودن زیرساخت‌ها برای حمل هوایی بار در فرودگاه شیراز و ضعف استان در امکانات حمل هوایی سالانه میزان بار قابل توجهی به کشورهای حاشیه خلیج فارس صادر شد اما نیاز بود که تدابیر اساسی برای حل این مشکل در استان اتخاذ شود، لذا تلاش برای احداث پایانه‌های صادراتی ادامه یافت و ساخت پایانه‌های صادراتی در دستورکار دستگاه‌های متولی قرار گرفت.
افزایش تعداد پایانه‌های مصوب در فارس
خردادماه سال ۱۴۰۲، مدیرکل دفتر هماهنگی امور اقتصادی استانداری فارس نوید افزایش تعداد پایانه‌های صادراتی مصوب در استان را داد و اعلام کرد که تعداد پایانه‌های صادراتی به چهار پایانه افزایش یافته است.
مرتضی شریفی در هشتمین جلسه کمیته تخصصی کارگروه توسعه صادرات غیرنفتی استان گفت: به منظور اجرای تبصره(۲) و مفاد بند(۳) تصویب‌نامه هیأت وزیران عضو کارگروه توسعه صادرات کشور با موضوع کمک به توسعه زیرساخت‌های صادراتی کشور و همچنین دستورالعمل اجرایی حمایت از ایجاد، تکمیل، تجهیز و پایانه‌های صادراتی، با پیگیری‌های صورت گرفته، در سال جاری تعداد پایانه‌های صادراتی مصوب در استان به چهار پایانه صادراتی افزایش یافت.
به گفته شریفی با توجه به اهمیت پایانه‌های صادراتی در توسعه اقتصادی استان به دلیل تأثیر آن در توسعه صادرات غیرنفتی، ایجاد اشتغال و ایجاد و توسعه بازارهای هدف صادراتی، مجریان احداث پایانه‌های صادراتی در استان موظف هستند ضمن هماهنگی با فرمانداری و دستگاه‌های اجرایی مربوطه، با جدیت نسبت به آغاز عملیات اجرایی پایانه‌های مذکور در استان اقدام کنند و فرمانداران نیز به عنوان نماینده عالی دولت در شهرستان، باید ضمن ارزیابی عملکرد مجریان، مسایل و مشکلات آنان را رصد نموده تا بتوان در آینده نزدیک شاهد ایجاد و توسعه پایانه‌های صادراتی فارس بود.
میزان پیشرفت فیزیکی پایانه‌های صادراتی فارس
پایانه‌های صادراتی فارس شامل پایانه صادراتی محصولات کشاورزی شهرستان شیراز، پایانه صادراتی محصولات کشاورزی شهرستان فسا و پایانه صادراتی عام شمال استان واقع در شهرستان اقلید می‌شوند.
مدیر توسعه بازرگانی سازمان جهاد کشاورزی فارس در گفت‌وگو با ایرنا درباره آخرین پیشرفت فیزیکی این پایانه‌ها بیان کرد: چندین پروژه پایانه صادراتی در استان در حال اجراست که اگر این پایانه‌ها به بهره‌برداری برسند قطعا می‌توانند کمک شایانی به افزایش حجم صادرات کنند.
صمد رنجبری افزود: یکی از این پایانه‌ها در شهرستان فسا واقع شده که پیشرفت فیزیکی ۹۰ درصد دارد و امیدواریم این پایانه در سال جاری به بهره‌برداری برسد.
