با وجود هشدارهای مکرر در مورد خطر مسمومیت با گاز مونوکسید کربن اما سالانه بخش قابل توجهی از مردم به سبب عدم رعایت این هشدارها جان خود را از دست می‌دهند.
تابناک فارس به نقل از فارس: «مرگ خاموش در کمین است»، «خطر مسمومیت گاز مونوکسید کربن در کمین مسافران نوروزی»؛ «آشنایی با نشانه‌های مسمومیت گاز مونوکسیدکربن»، «افزایش زودهنگام آمار خفگی با گاز منوکسیدکربن» و صدها تیتر این‌چنینی را بارها و بارها در مطبوعات و رسانه‌ها دیده و شنیده‌ایم اما آمارها نشان می‌دهد که در عمل آنچنان که باید پایبند به این همه اطلاع‌رسانی گسترده مسؤولان نبوده‌ایم.
این بی‌خیالی‌ها سبب شده نه تنها از تعداد تلفات ناشی از مسمومیت با مونوکسید کربن کاسته نشود بلکه سالانه به آمار مرگ و میرها افزوده می‌شود؛ به‌نحوی‌که بر اساس آمارهای سازمان پزشکی قانونی تلفات گازگرفتگی در سال 95 افزایش 33.5 درصدی نسبت به سال پیش از آن داشته است.
ابتدای سال بود که مدیر سازمان اورژانس استان فارس خبر از مسمومیت 175 نفر با گاز مونوکسید کربن در مدت تعطیلات نوروز داده و گفته بود که از این تعداد 3 نفر جان خود را از دست داده‌اند. این آمار تکان دهنده در مدت زمان اندک نشان از به صدا در آمدن زنگ خطر این پدیده دارد که در صورت عدم مقابله با آن به یک فاجعه تبدیل می‌شود.
اما انگار قرار نیست این مرگ و میرها برای ما درس عبرت باشد و با وجود اینکه هشدارها را می‌شنویم به آن توجهی نداریم. آنطور که سازمان پزشکی قانونی کشور گفته در سال گذشته 836 نفر(620 مرد و 216 زن) بر اثر مسمومیت با گازمونوکسید جان خود را از دست می‌دهند که این آمار در سال 94، 626 نفر بوده است.
استان فارس نیز در 6 ماهه نخست امسال 14 مورد مرگ ناشی از گازگرفتگی ثبت شده که 9 نفر آن مرد و 5 نفر نیز زن بوده است. این در حالی است که تعداد کل تلفات ناشی از این پدیده مرگ‌بار در 6 ماهه نخست امسال به 216 نفر می‌رسد.
فارس در سال 95 تعداد 39 نفر تلفات داشته که باز تعداد مردان با 39 مورد مرگ و میر به مراتب بیشتر از زنان بوده است؛ در مجموع استان فارس در رده هفدهم مرگ و میر ناشی از گازگرفتگی در میان استان‌های کشور به خود اختصاص داده است.
هنوز بیش از یک ماه از آغاز فصل سرما مانده اما انگار مرگ خاموش زودتر از موعد مقرر خود را نمایان کرده است؛ خبرها حاکی از کشته شدن 2 نفر بر اثر مسمومیت با گاز مونوکسید کربن در شهرستان بوانات است.
رئیس مرکز مدیریت حوادث و فوریت‌های پزشکی استان فارس در توضیح این خبر می‌گوید: این افراد جهت گرمایش چادر مسافرتی خود، اقدم به استفاده از ذغال کرده بودند که این امر باعث ایجاد گاز بی رنگ و بی بوی مونوکسید کربن در چادر شده و پیش از رسیدن آمبولانس فوت شده بودند.
با توجه به اینکه آمار مسمومیت‌های گاز مونوکسید کربن با فرارسیدن فصل سرما به اوج خود می‌رسد لازم است هشدارهای تکراری سازمان‌های امدادی را جدی گرفته و نسبت به عملی کردن آن اقدام کنیم.
توصیه‌هایی در مقابله با گازگرفتگی
با سرد شدن هوا شهروندان راه‌های تهویه مثل پنجره‌ها، دریچه‌های کولر و درها را نیز می‌بندند و در نتیجه عمل تهویه هوا به درستی انجام نمی‌شود و در اثر سوختن ناقص و وجود گازهای مضر به ویژه گاز CO در محیط دچار مسمومیت می‌شوند.
علاوه بر نقص سیستم‌های گرمایشی از قبیل بخاری، اجاق، هیتر، آبگرمکن و غیره که علت رایج مسمومیت در منازل محسوب می‌شود، ممکن است استفاده از ذغال در فضای داخل منزل (برای آماده کردن غذا یا ایجاد گرما)، نیز مسمومیت ایجاد کند. همچنین باید پیش از نصب بخاری‌ها با چک کردن مسیر دودکش، از وجود عواملی که سبب عبور گازمونوکسید کربن به بیرون می‌شود، جلوگیری کرد.
گاز منوکسید کربن گازی بدون رنگ و بو است.استفاده از آبگرمکن یا بخاری های مستعمل یا دارای نقص فنی و فاقد دودکش یا دارای دودکش بدون عملکرد مناسب در منزل بیشترین موارد ابتلا به مسمومیت را تشکیل می‌دهند.
استفاده از این نوع بخاری‌ها تنها در محیط‌های دارای تهویه و جریان مناسب هوا مجاز است و از به کاربردن این وسایل در محیط‌های بسته و فاقد جریان هوا خودداری شود.
علائم مسمومیت با گاز مونوکسید کربن
علائم مسمومیت با منواکسید کربن میتواند طیف وسیعی را شامل شود و بسیاری از آن شبیه به علائم سرماخوردگی است و بیشتر افراد باور دارند که به دلیل سردی هوا دچار سرماخوردگی شده‌اند.
افرادی که با این گاز بی‌بو مسموم می‌شوند، بیشتر تمایل به استراحت و خوابیدن پیدا می‌کنند، سردرد، ضعف جسمانی، سرگیجه و بی‌قراری، تهوع و استفراغ، خمیازه کشیدن بیش از حد و کاهش دید از دیگرعلائم عمومی مسمومیت‌ها است.
درمان
نخستین اقدام در برخورد با فردی که مسموم شده، انتقال دادن به هوای آزاد است و پس از انجام کمک‌های اولیه باید با اورژانس 115 تماس گرفته شود تا با حضور پرسنل اورژانس، فوریت‌های پزشکی انجام شود.
با دقت زیاد بیماران دچار مسمومیت استنشاقی با مونوکسیدکربن را برای بروز هرگونه علائم یا نشانه سیستمیک تحت نظر قرار دهید.
