تابناک فارس به نقل از ایسنا: طی سه دهه گذشته، در شهری که جمعیت آن با سرعت فزایندهای رشد داشته و به مرز 3 میلیون نفر نزدیک میشود و جمعیت جوانانش قابل اعتنا است، تعداد سالنهای آمفیتئاتر عمومی و دولتی، چندان فاصلهای با صفر ندارد! اگرچه در سالهای قبل از انقلاب، سالنهای متعددی در دانشگاههای مختلف شیراز احداث شد که اگر این سالنها نبود، بسیاری از فعالیتهای فرهنگی و هنری، معطل میماند.
در طول سهدهه گذشته تنها یک سالن قابل اعتنا به شیراز اضافه شد، سالنی که یادگار دوران اصلاحات و فعالیتهای فرهنگی محمدحسین همافر، بهعنوان یکی از مدیران موفق حوزه فرهنگ در استان فارس است و پس از آن با وجودیکه ساختمانهای دولتی متعددی در شیراز، احداث و در هر ساختمان، به فراخور وسعت، سالنهایی نیز پیشبینی و ساخته شد اما این زیرساختها هیچگاه در اختیار فعالیتهای فرهنگی و هنری قرار نگرفت.
البته نمیتوان از همراهی بخش خصوصی و خیریه در تحمل قسمت اندکی از وزن بار فعالیتهای فرهنگی و هنری در شیراز، چشم پوشید، اما نبود سالنهای مناسب برای اجرای برنامههای مختلف در موضوعات متنوع فرهنگی و هنری، اعم از جشنوارهها، یادوارهها، کنسرتها و نمایشها، دردی است الیم که بر دل اهالی فرهنگ وهنر این شهر، سنگینی میکند.
از همه تاسفبارتر، تعطیلی مستمر سالنهای سینمای شیراز بوده است، سالنهایی که نه تنها طی این سالها بر تعدادشان اضافه نشد، بلکه به هر دلیل و علتی، از عدد آنها کم شده است و شاید این یکی از شاخصهای مهم در ارزیابی توان مدیریتی دستگاه متولی اصلی سینماها در شیراز و فارس باشد.
حوزه هنری استان فارس، پشت چراغ قرمز سیاسیکاریها متوقف ماند تا شاهد توقف رشد کمی و کیفی سینماها در شیراز باشیم، شهری که اکنون با زحمت 5 سینما دارد و در خلوتی سینما و ناتوانی در جذب مخاطب، شاید در کشور ردههای اول را بهخود اختصاص داده باشد.
نگاه بسته متولیان دستگاههای مختلف دولتی، به مقوله فرهنگ و هنر هم در شیراز مزید برعلت بود تا سالنهایی که میتوانست در خدمت فعالیتهای خوب و تاثیرگذار فرهنگی قرار داشته باشد، یا بدون استفاده، مسیر فرسایش را با سرعت طی کند یا به فعالیتهای سیاسی و حزبی، محدود و محصور بماند. شاید تنها سالنهایی که گاه و بیگاه، شاهد انجام فعالیتهایی بود، سالنهای اجتماعات موجود در فضای دانشگاهی بود، سالنهایی که این روزها حالشان وخیم است و این وخامت را میتوان در اولین نگاه، حس کرد.
مدیر مرکز اسناد و کتابخانه ملی استان فارس در خصوص راهاندازی سینما فرهنگ، نگاهی عمیقتر دارد و با نقبی به گذشته تاریخ سینما در جهان، گفت: در سال 1995 جهان یکصد سالگی تاریخ و تولد سینما را به جشن نشست و به احترام برادران لومییر فرانسوی که سینما را اختراع کرده بودند تمام قد ایستاد.
این مقام فرهنگی با بیان اینکه مورخان تاریخ سینما از جمله مسعود مهرابی، معتقد هستند که شیراز یکی از اولین شهرهای ایران بود که بعد از تهران، صاحب تماشاخانه شد، گفت: اولین تماشاخانه شیراز 1297 در محله گودعربان ایجاد میشود.
کمالی سروستانی خاطرنشان کرد: ابراهیم گلستان معتقد است که در سال 1307 سینمایی در خیابان داریوش شیراز توسط محمدخان هندی افتتاح شد. در سال 1308 سینما خورشید توسط خانی ربیعزاده تأسیس میشود که دارای دو سالن سرپوشیده و تابستانی بود. بعدها این سینما توسط احمد مشیری و علی شاپوری خریداری میشود و به سینما پارس تغییر نام پیدا میکند. در سال 1310 سینما دیدهبان در خیابان انوری ساخته میشود که بعدها نامش به سینما مایاک و تاج تغییر میکند و در سال 1350 تعطیل و تخریب میشود.
وی ادامه داد: جنگ جهانی دوم و مشکلات اقتصادی و اجتماعی آن دوران، بیست سال این صنعت را در رکود میبرد و در سال 1330 سینما تئاتر رکس توسط علی محزون در خیابان داریوش ساخته میشود که بعدها به نام تخت جمشید به کار خود ادامه داد و بالأخره در دهه 60 تعطیل شد. در سال 1331 در چهارراه مشیر یا کل مشیر، سینما پارامونت ساخته میشود که به سینما دم کلی معروف شد و با تغییر مالکان به دنیا، شهرزاد و مهتاب تغییر نام داد تا اینکه تعطیل شد.
این پژوهشگر افزود:در سالهای 1332 و 1333 سینماهای ایران و پاسارگاد توسط مشیری و شاپوری ساخته و سالن تابستانه سینما پارس با طراحی جدید به عنوان سینما پرسیا مورد بهرهبرداری قرار گرفت و در دیماه سال 1339 سینما سعدی به عنوان یکی از لوکسترین سینماهای خاورمیانه در آن روزگار، توسط علیاکبر یاسایی تاسیس شد. از طرفی در دهه چهل، جمشیدیان، سینما پارامونت را در ابتدای خیابان مشیرفاطمی، صلاحالدین امامی سینما پرسپولیس را در خیابان سعدی و سینما مترو را در خیابان زند و سینما کاپری را در لطفعلیخان زند افتتاح کردند و آخرین و مجهزترین سینمای شیراز به نام آریانا سال 1348 توسط شاهرخ گلستان، ساخته و افتتاح شد.